Autarália

Vikipetãmegua
(Ojegueraha jey Autaralia guive)
Commonwealth of Australia
Tetã Autarália
Autarália


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Advance Australia
(ingleñe'ẽ: «Eñemotenonde, Autarália»)
Tetã Momorãhéi: Advance Australia Fair
(ingleñe'ẽ: «Eñemotenonde, Autarália marangatu»)
noicon

Himno real: God Save the Queen
(ingyaterrañe'ẽ: «Tupã topysyrõ Mburuvicha Kuñápe»)
Tavusu Kambérra
Táva Kambérra ieskúdo
Táva Kambérra ieskúdo
Táva tuichavéva Sínei
Táva Sínei iekúdo
Táva Sínei iekúdo
33°52′10″S 151°12′30″E / -33.86944, 151.20833
Ñe'ẽnguéra Ndorekóiva
(Ingleñe'ẽ de facto)
Tetãygua réra australiano, -na
Tekuái reko Tavetãporokuái
tekorãháme ñembyatypyre
oñemoamandajéva
Monarca
Gobernador
Primer ministro
Carlos III
Sir Peter Cosgrove
Malcolm Turnbull
Tetã Amandaje Parlamento de Australia
Sãso
 • Léi guasu
 • Kuatia Westminster
 • Oñemokuatiaetéva
 • Autarália ikuatia
Tavetã Joaju-pegua
1 jasyteĩ ary 1901-pe
11 de diciembre de 1931

9 jasypa ary 1942-pe

3 jasyapy ary 1986-pe
Yvy apekue Ñemoĩha 6.º
 • Opaite 7 692 024 km²
 • Y (%) 1%
Tembe'y 0 km
Y rembe'y 25 760
Yvyty yvatevéva Pico Mawson
Monte Kosciuszko
Ava hetakue Ñemoĩha 53.º
 • Hetakue 26 742 200 hab. (2023)
 • Typy'ũ 3,5 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 18.º
 • Opaite (2011) US$ 9 150 980 mill.
 • Per cápita US$ 40 847
PIB (nominal) Ñemoĩha 12.º
 • Opaite (2011) US$ 1 487 000 mil
 • Per cápita US$ 66 371
IDH (2012) 0,938[1] (2.º) – Iporãete
Viru Dólar australiano ($, AUD)
Ára UTC +8 gotyo UTC + 10,5
 • Arahakúpe UTC +8 gotyo UTC + 11,5
Tetã renda tee Ñandutíme .au
COI Jehero AUS
Opaite Tetã Yvýgui
[editar datos en Wikidata]

Tetã Autarália (ingleñe'ẽme ha'etehápe: Commonwealth of Australia; AFI: [ˈkɒmənwelθ ɒv ɒˈstreɪliə]), hérava avei avañe'ẽme Auterália, ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva yvyrusu Oseaníape, tetãkua oñesãmbyhýva tavetãporokuái tekorãháme ñembyatypyre (monakía constitucional federal).

Autarália niko tetã ituichavéva Oseaníape ha ijerére oĩ heta ypa'ũnguéra ipoguýpe paraguasu Py'aguapýpe, Índikope ha paraguasu Antartidaguápe. Tetã ambuéva Autarália hi'aguĩvéva ha'e Indonésia, Kuarahyresẽ Timor ha Papúa Gynea Pyahu yvateite gotyo, umi Ypa'ũnguéra Salomõ, Vanuátu ha Hyãsia hetãvore hérava Kalendónia Pyahu yvate kuarahyresẽ ngotyo, ha Selánda Pyahu ñemby kuarahyresẽ ,gotyo. Autarália tetã ituichavéva poteĩha opa tetã ambuéva apytépe, ijyvy apekue hína 7.686.850 km². Itavusu, táva Kambérra (Canberra), ojejuhu Autarália Tavusu Rekohápe. Ko tetãme oiko 25.600.000 tapicha ary 2020 aja, umíva niko haimete oikopa táva ojejuhúva yrembe'ýpe: Sínei, Melbourne, Brisbane, Perth, Adelaida ha itavusúpe Kambérra.

Ko yvýpe ko'ágã jahero Autarália oiko va'ekue heta avakuéra ha te'ýi, umi ypykue, ojapo 42.000 ary kuéra guive. Heta tapicha Europagua oguahẽ akue Autarália rendápe saro'y XVII guive.

Héra Ypy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Ku ñe'ẽ Australia ("Autarália" avañe'ẽme) ikatu ou latinañe'ẽ pegua Australis, he'iséva ñembygua: pe mombe'ugua'u oñe'ẽva “peteĩ tenda ojeikuaa'ỹva ñembýpe ojejuhúva” rehegua (terra australis incognita), ou Rróma Mburuvi mombe'ugua'u pegua.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. «Human Development Report 2013». pnud. Ojehechákuri árape: 14 de marzo de 2013.


Autarália ha Oseanía

Autarália | Fíji‎ | Kiriváti‎ | Mikyonésia | Náuru‎ | Paláu‎ | Papúa Gynéa Pyahu‎ | Samóa‎ | Selánda Pyahu‎ | Tónga | Tuválu | Vanuátu | Ypa'ũnguéra Marshall‎ | Ypa'ũnguéra Salomõ‎