Oscar Safuan

Vikipetãmegua
Oscar Safuán
Téra teñõikuaOscar Nelson Safuán
Teñõi 21 jasyporundy, 1943
San Estanislao, Paraguay
Mano 28 de mayo de 2007
Rio Grande do Sul, Brasil
Nacionalidad Paraguaya
Área Música
Tembiapokue "Tema paraguayo", "Avanzada"
Influenciado por José Asunción Flores
Premios Premio Nacional de Música 2001. Cámara de Senadores del Congreso Nacional del Paraguay.

Oscar Safuán ha'eva'ekue peteĩ compositor ha arreglador paraguái memby ikatupyrýva. Omoheñóiva'ekue "Avanzada", estilo musical osẽva ombojoajúgui polka paraguaya ha Guarania, orekóva influencia purahéi popular brasilera ha'eháicha bossa nova ha balada.

Mitãmi ha mitãrusúrõ[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Heñói 21 jasyporundy 1943 San Estanislao, Paraguay, ojekuaáva popularmente "Santaní" rérape.

Itúva Sado Safuán ijypykuéra libanés. Imitãrõguáre oiko ipehẽngue ndive itáva guasu heñóihaguel. Imiytãme, opa mitãicha oñembosarái oha'ã guyramimi "hondita"-pe ha pesca "tare'ỹi" ysyry sakã Tapirakuãime. Avei ojepokuaa oho myba korápe, ojupi kavaju ári, oha' ambue irũ ndive trompo ha omboveve pandorga (barrilete) estancia "Paso Naranja" ijára itúva.

Partido mbytépe fútbol ha valita ñeha'ã, péicha oikuaa upe árape, avei tiempo orekóva ojepoi ko'ã mba'épe, omyenyhẽva hi'ára péicha: purahéi.

Oñepyrũ organillo ombopu, upéi mbaraka ha ára mbykymi ojuhu araro'y ñepyrũ. Oiméva pyhare serenata-pe, peteĩ programa radio Asunción-pe, paaguaýpe ha orekóva ijehaípe: upéi imborayhu járape música paraguaya oikuaauka Brasil-pe.

Hembipotápe orekóva forma péicha Safuán omoañetéva "Servicio militar obligatorio Santaníme.

Peteĩha trío ombohéra "Los hijos del Paraguay", ohenóiva py'arorýpe itúva, péva peteĩha presentación ojapóva ha he'i: "¡Che, angirũ, Hijos del Paraguay ha ndaha'éi árabe ra'y!.Nde ha'e libanés ra'y ha reimeva'erã orgulloso upévagui…" Péicha razón orekóva itúva Don Sado Safuán ndive ndoipotáigui otĩ ijypykuéragui ha moõguipa ou. Heta ára, Oscar omombe'use itúvape mba'éicha haguãpa upe téra ha'e omoĩ trío-pe guarã, jepénte nomyesakãi ha noguahẽi itúva Don Sado, akãme.

Iguata ñepyrũ[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Ary 1962 rupi, oĩháme ñeha'ãrõ opaichaguáva, trío oiméva oho tavaguasu Foz de Yguasu, Brasil gotyo, péva peteĩha escala ojapóva pe hembiasa purorýpe guarã. Oimévo upépe, oñepyrũ, ñeha'ã mbaretépe, peteĩ serie de presentaciones restaurant rupive, kóva ome'ẽ ichupe gasto mínimos peteĩ ára ohasávape.

Foz de Yguasu guive, osẽ Curitiba, capital estado Parana gotyo. Peteĩ improvisado álbum, orekóva poapy fotografía oipyhýva peteĩ laboratorio hi'aguĩva terminal de ómnibus-gui, osẽva oheka tembiapo tavaguasúre. Ohekávo, ojesareko umi, restaurant ha churrasquería rupi, péicha ohupyty, por lo menos, tembi'u cada día ohasávape. Avei oikundaha umi kuatiahaipyre rupive, estación de radio gha peteĩ canal de televisión añoite oĩva Curitiba-pe. Upépe oiko peteĩ serie de presentación ojapóva programa Kar Maia, ha'éte opresentáva ta'angambyrýpe.

Upérõ, trío oñehenói "Los tres soles" ha oiméva, Safuán (tercera voz del trío, peteĩha requinto ha arpa), Darío Duarte, (mokõiha voz del grupo, mbarakápe ha segundo requinto), avei Antonio Gill (peteĩha opurahéiva ha maraka).

Ko'ã peteĩha tembiasa orekóva "Los tres soles" omombe'úva opáichagua anécdota, ha'éva upe grupo de músico ohekáva iñemohenda música paraguaya rupive mercado extranjero-pe.Peteĩva ha'e,pe odisponéva pirapire ojapóvo vestuario ha'éva, oipyhýva tela ipyrusúva orekóva franja opaichavévo isa'ýva ha péva "omoĩ" tradicional "poncho sesenta lista" omohendáva traje típico paraguayo kuimba'épe: ha'éva kamisa ao po'i, kasõ puku ha faja tricolor. Péicha oñemonde hikuái heta ára ombopu peteĩ familia rógape, ko'ápe, ojehechakuaa, upe óga cortina ojoguaiterei ha oiporú género ojoguáva ipondho-kuérape, ha upéva omoandu vai ha noñemondesevéi hikuái upéicha ha omboyke ijaokuéra.

Heta ñeha'ãme ogana prestigio escenario curitibano rupive, upévare omoĩ moõ peve ikatu oguahẽ: ha péval mercado de Sao Paulo peve oguahẽ.

Ijeguatapyre[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Oiko Sao Paulo-pe. Upépe, upe grupo omopyenda contacto ambue artista paraguayo-kuéra oikóva tavaguasúpe, péicha Luis Bordón, Papi Galán ha Américo Pereira, kóva ndive, Safuán oestudia teoría ha solfeo. Avei oestudia imbo'ehára ha'éva: Miguel Angel Río, Rufo Herrera ha Luis Pécora. Péicha ijoja ha omba'apo, ojapóvo arreglo musical péva óga discográfica ha upe presentación trío.

Upéi, oestudia heta mbo'ehára ndive. Safuán omiopyenda peteï escuelita de música, "Los Amigos", ko'ápe ombo'e ambue paraguayo omoñe'ẽvo pentagrama.

Péicha evolución música folklórica hetãme, ary 1974, oñepyrũ investigación péva ha ohai base propuesta de proyección, ogueraháva opáichagua combinación rítmica ha melódica, omopyendáva guarania ha polka paraguaya ñemoirũ.

Ary 1977 jave opresenta Paraguaýpe ritmo ojekuaáva "Avanzada" ramo, omohendáva peteĩha composición: "Tema paraguayo". Kóva peteĩ innovación musical orekóva pytyvõ oñemomba'eguasúva ámbito musical paraguayo, ijapytépe, Don Mauricio Cardozo Ocampo, avei, Avanzada orekóva detractor-kuéra.

Péicha 1980, Avanzada oñepyrũ ogana espacio oñemomba'eguasúva ha'éva peteĩ estilo musical oikéva tavarandu tetãme.

Hembiapókue[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Ary Hembiapo
1977 Tema paraguayo.
1978/9 Avanzada.

Credo

Badí badá

1980 Paraguái 80
1980/3 Nacionales 1

Nacionales 2

Nacionales 3

1984 Panambi hũ
1985 Mokõi mbaraka

Jopói ha guerohory[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Ary Premiación
1985 Jopói ohupytýva "Los doce del año". Radio 1º de Marzo. Asunción. Paraguay

Plaqueta de reconocimiento. Dúo sertanejo "César e Paulinho". Piracicaba. Brasil.

1992 Mención de honor del Ateneo Paraguayo.
1990/4 Ojeguerohory mokõi jey "Festival del Tapirakuãii" San Estanislao. Paraguay
1997 Ojeguerohory grupo "Arte y Amor" omoheñóiva Avanzada. Autores Paraguayos Asociados (APA). Asunción. Paraguay.
1994/8 Oñemomba'eguasu hembiapo ou porãva cultura nacional-pe. Festival del Takuare'ẽ. Vice Ministerio de Educación y Cultura. Guarambaré. Paraguay.
2000 Oguerohory Instituto de formación docente Prof. Mercedes Bareiro de Fretes. Luque. Paraguay.
2001 Jopói Nacional de Música 2001. Cámara de Senadores del Congreso Nacional del Paraguay.
2002

Ojeguerohory Festival del "Colegio de Paraguayos Ilustres". Capiatá. Paraguay

2003 Oñemomba'eguasu oipytyvõgui herakuã haguã arte nacional. Teatro Municipal de San Lorenzo.

Estilo orekóva[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Safuán oikuaauka estilo pyahu omohendáva folklore paraguayo rehe. Ombojoaju porãitereíva ha'éva peteĩ fusión perfecta ha ipiro'ýva Guarania ha Polka paraguaya, heta ary ojepovyvy rire ha omohenda hague hendaitépe pu rory, oestudia ha ohayhu añetégui ñane retã purahéi.

He'iháicha ha'e, Avanzada "…ndaha'éi ni polka ni guarania. Ha'e peteĩ ritmo heñóivako'ãvagui, ha pe (mitãicha) oreko tekove ha tesape ijahégui".

Ko estilo musical, Safuán omohenda, péva ritmo folklórico, instrumento electrónico ha ohechaukáva música popular brasilera, ha'eháichabossa nova ha balada.

Hi'ara omohu'ãvo[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Ohasa ary paha hekovépe, mba'apópe naikane'õi música paraguaya oikuaauka hague, hembiapo rupive ojapo pe ojeheróva difusión cultural.

Omano Río Grande do Sul, taaguasu Brasil, heta ary hasyete jepénte upéva naikaneõi hembiapópe.

Oñe'ẽva hese[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  • Safuán, Oscar Nelson. En tres tiempos (Memorias). Editorial El Lector. Asunción.
  • Szarán, Luis. Diccionario de la Música en el Paraguay. Editorial Szarán la gráfica. 1997. Asunción.

Ojajoajúva oka gotyo[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]