Áuteria
Tetã Áuteria (alemañañe'ẽme: Österreich) ha'e peteĩ tetã oĩ Europape, itavusu ha'e Viéna. Ijerére ojejuhu yvate gotyo Chekia ha Alemaña; kuarahyresẽ gotyo Liechytenteĩ ha Suísa; ñemby gotyo Eloveña ha Itália;ha kuarahyreike gotyo Elovakia ha Hungyria. Áuteria oguereko 8.334.325 avakuéra (2008) ha ipukukue ha 83.871 km². Oñe'ẽ Alemañañe'ẽ.
Ijypykue niko oñepyrũ pe ary 976, oñemopyendárõ guare peteĩ Rróma ha Heymáña Mburuvi Marangatu retãvore. Ñemoñare Habsburgo ohupi rire mburuvi sãmbyhýpe amo ary 1278, oiko chugui peteĩ tetã poguasuitéva pe mburuvípe, ha ipahápe oiko chugui pe tenda osẽhágui Mburuvi Marangatu sãmbyhyharakuéra. Oñembovo rire Rróma ha Heymáña Mburuvi Marangatu, oikógui pe ñorairõ Napoleón ojapo, oiko Áuteria-gui peteĩ tetã guasu hekosãsóva. Upe guive, oiko rire pe ñepu'ã nosẽ porãiva Hungyriápe 1848-pe, oñemyatyrõ jey ko tetã ojejapo chugui ko Áuteria-Hungyria. Ipahápe, Habsburgo Mburuvi opa 1918-pe opávove pe Ñorairõ Guasu Peteĩha.
Pe Tavakuairetã Peteĩha Áuteria oñepyrũ 1919-pe. Amo 1938-pe, Alemáña nási oñemomba'e ko tetãre opa peve ko Ñorairõ Guasu Mokõiha, oñemomba'évo hese umi Ñorairõ Guasu Mokõiha Oñoirũvakuéra. Pe tetã Áuteria ko'ãgagua ipyendaite ary 1955-pe, upe aryitépe niko oike avei Tetãnguéra Joajúpe. Ary 1995 guive oĩ Európa Joajúpe.