Amba'y
Amba'y (karaiñeꞌẽme: Palo de lija, lasioñe'ẽ: Cecropia adenopus). Bolíviape héra ambáiba ha Tupípe[1] oje'e chupe ambaýba. Paraguáipe oĩ amba'y ju, amba'y pytã ha amba'y sa'yju.
Amba'y yvyra hu'ũ, opẽ reíva ha hoguéva umi hakã ru'ãme. Imáta ha umi hakã ijapytekua ha hese ovy'a peteĩ tahýi sa'yju'i ñandesu'u rasýva.[2] Hogue ape rovy ha havara, yguýpe katu morotĩ. Ojeiporu guámpa hanba'e ñambosỹi ha ñambovera hag̃ua.
Amba'y rogue ha umi hoky iporã ja'u ñandehu'u térã ñande ahy'o rasýrõ. Iporã avei pyti'a chiãme, ásma ha bronquitis jarekórõ, ha avei ou porã kuña imba'asyguejy pohýirõ. Hogue ha hokykue ñambopupu.[3]
Amba'y'a hi'ajúpe sa'yjuvy ha he'ẽ asy. Hi'a iñapesã ojuehe, ijapu'a ha ipo'i puku osãingo. Guyra ovy'a hese ha mitãnguéra ho'usénte avei. Ndaikatúinte ja'u heta he'ẽ raságui.
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ https://etnolinguistica.wdfiles.com/local--files/biblio%3Acarvalho-1987-dicionario/Carvalho_1987_DicTupiAntigo-Port_OCR.pdf
- ↑ Gatti, Carlos. Enciclopedia Guarani-Castellano de Ciencias Naturales y conocimientos Paraguayos. Arte Nuevo Editores. Asunción 1985
- ↑ https://groups.google.com/group/guarani-nee/web/poh-ana-manual-de-uso-de-hierbas-medicinales-del-paraguay---parte-ii