Benjamin Franklin

Vikipetãmegua
Benjamin Franklin ra'anga.

Benjamin Franklin peteĩ (Boston, 17 jasyteĩ ary 1706 - Filadelfia, 17 jasyrundy ary 1790) ha'e akue karai ojokuaikuaáva Tetãvore Joapykuéra pegua, iñaranduite ha heta mba'e pyahu ojuhu. Ojeikuaa chupe ha'eha peteĩ umi Karaígui omoñepyrũ va'ekue Tetãvore Joapykuéra, karaikuéra John Adams, Thomas Jefferson, George Washington, Alexander Hamilton, John Jay ha James Madison ndive.[1]

Oñembohéra chupe "Pe Amérikagua Peteĩha" (The First American) omba'apoitégui tetãvorekuéra toiko joajúpe ha heta ojapógui hetãre.

Franklin ohai heta kuatiañe'ẽ ha jehaipy upe táva Filadelfia-pe, umi kolónia itáva tenondegua, heta ipirapire ikuatiañe'ẽnguéra oñemúgui. Hetãre omba'apo mbo'ehaorusukuérape, ombuekovia hetã tetã ambuévape (Hyãsiape omba'apo), omba'apo Tetãvore Joapykuéra parehápe ha heta oipota ani hag̃ua oiko tembiguái reko.

Ary 1747 guive oñemoaranduite tendyry mbaretekue rehe ha ary 1752-pe ojapo táva Filadelfia-pe upe techaukaha herakuãvéva tendyry rehegua, peteĩ kuatiaveve reheve. Oñapytĩ akue peteĩ kuatiaveve rete kuarepoti ijapopyre ha peteĩ inimbo, ijapýrape omoĩ peteĩ ndavoka kuarepoti ijapopyre avei. Aravera jave, omboveve ikuatiaveve ha ohechauka ndavoka oreko tendyry umi arai pegua, ohechauka umi aravera ha'e peteĩ mbaretekue jereraha. Ha upéi ojapo upe imba'e pyahu herakuãvéva, upe aratiri mo'ãha.

Omano ary 1790-pe imba'asy oñembovaivégui, orekóvo 84 ary. Ko'ãga avei ojegueromandu'a chupe herakuãgui, heta omba'apógui hetãre, Franklin ra'anga oĩ dólar pirapire guasuvéva, heta táva oreko Franklin héra avei, mbo'ehao, atyvete, ha heta ambuéva oipuru héra ko'ãga ojegueromandu'a hag̃ua chupe.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. Brands, H. W. The First American: The Life and Times of Benjamin Franklin (2010).

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]