Makatéro
Makatéro ha'e tapicha ovendéva mba'e opaichagua, jepivénte oñemoĩvo tape ykére térã oguatávo tavaguasu rapekuéra rupive oikuave'ẽvo mba'e ovende va'erã.
Ovende hikuái mba'e opaichagua, tuichaitépe umi ndatuichaitéva ha ikatúva ojegueraha oparupi. Jahecha umi ovendeha tembi'u (yva, ka'avo, mahe'ẽ, chipa, mbujape, sángui ha ambuéva noñembyaireíriva), ao (akã, py ha po rehegua, térã ambuéva imichĩva) ha tembiporu'i (mba'e kombutadóra ha pumbyrýpe guarã, CD, DVD, jeguaka, inimbo ha ambue heseguáva).
Ko ñe'ẽngue makatéro ou makáte (ha'éva ñemu ha makatéro rembiapo), makáte katu ou Poytugañe'ẽgui ojeiporúva Brasil-pe, mascate, upe oñeguenohẽ tavaguasu árave réragui "Mascate" (Makáte), ko távagui ouraẽ umi ñemuhára oñemoĩva tape ykére Brasil tuichakuévo sa'ary XVII jave ha ojeiporu itáva réra oñembohéra hag̃ua ichupekuéra.[1] Avañe'ẽme avei upéicha oiko va'ekue ha ko ára peve ojeiporu "makáte" ha "makatéro", Poytugañe'ẽme ojeiporúva Brasil-pe katu ojeiporu ñe'ẽngue ha'éva camelô.