Nueva Colombia

Nueva Colombia Nueva Colombia

[[Image:\|270px]] '
Tetã	Paraguái
Tetãvore	Kordilléra
Távayguakuéra	4277 ava
Ape távagui	81 km²
ISO	3166-2
Yvatekue	m
Koordinasion	25°10′47″S, 57°21′00″W (G)

Nueva Colombia ha’e pete’ĩ tetãvore’i opytáva tetãvore Kordilléra, Paraguáipe. Ñaguahẽkuaa ko távape tetãvore’i Emboscada Ruta 3 General Elizardo Aquino rupi.

Ha’e peteĩ tetãvore’i pytu’urenda, táva opytáva ñuhovy yvyporã apytépe.

Nueva Colombia herakuãguasu avei kambuchikuéra apópe, ko’águi oñeguenohẽ upe itape iporãitemíva óga aporã.

Nueva Colombia guive jajuhu peteĩ tape oñembo’itáva ñanemoguahẽva táva Loma Grande, ñasẽvo Altos, táva San Bernardino peve.

Ikorapy

Ko tetãvore’i korapy oguereko 81 kilómetro cuadrado, tapichakuéra oikovéva ipype 26,73 hab por $km^{2}$ . Jajuhu ko tetãvore’i tuichakue javeve 4.277 tapicha.

Economía

Nueva Colombia ha’e tenda oñemba’apoitemiha kokuépe, oñeñotỹ ko’árupi ka’avokuéra hi’upyrã ojegueraháva ñemuhaguasu Paraguaýpe. Avei oñemba’apo kokuépe, ha oñeñotỹ parral, avati, mandyju, mandi’o, takuare’ẽ, petỹ, kumanda, Ka'a, café, ha avei naranjakuéra rehegua.

Población

Dirección General de Estadística, Encuestas y Censos ojuhu ko’ápe 4.277 tapichakuéra, ko’ãva apytégui hetamive kuimba’ekuéra. Hetave avei jajuhu omba’apóva kukuérupi ha oikovéva okaháre.

Tapichakuéra heñóiva ko’árupi na’iñambueguasúi yma guivéma, ko’ãva ñamombe’u iguýpe:

1972 guive 1982 peve 0,1%.
1982 guive 1992 peve –0,1%.
1992 guive 2002 peve 0,7%.

Geografía

Ko tetãvore’i Nueva Colombia, tetãvore Kordilléra rembe’ýpe Este gotyo.

Ikorapy ohupyty

Ko tetãvore’i korapy Nueva Colombia ohupyty:

Norte gotyo tetãvore’i Arroyos y Esteros, oipe’áva ojuehegui ysyry Piribebuy.
Sur gotyo tetãvore’i San Bernardino.
Este gotyo tetãvore’i Loma Grande ha avei tetãvore’i Altos.
Oeste gotyo tetãvore’i Emboscada.

Tapekuéra rehegua

Ko tetãvore’i Nueva Colombia-pe, tapekuéra ijitáva rupi, osãva tetãvore’i

Emboscadagui. Ñomongeta mombyryrã katu, ko tetãvore’i oguereko ñe’embyryku´éra rehegua COPACO omoĩva.

Ykuéra rehegua

Ko tetãvore ombohykue porã upe ysysy ohasáva ko’árupi ha’éva Piribebuy, avei heta ysyry’ikuéra jajuhu ohasáva ko’árupi.

Arapytu

Ko tetãvore Kordilléra rupi climakuéra ha’e subtropical, subhúmeda, ya okykue peteĩ arykue javeve 1.540 milímetro rupi, arahakue 22º C rupi, oguejýva 3º C ha hakukue 40ª C peve. Jasypoteĩ ha jasypoapy jave ha’e umi oky’iveha. Hetave javeve ndahakuetei ha ndaro’yetéi, heta rupi ko’árupi yvyty ha ka’aguy porã oguerúva yvytu piro’y. Ko’a mba’ére ko’árupi jajuhu tapia ára porã, upévare ko tenda rupi ojeju ojevy’a haguã turistakuéra rehegua.

Demografía

Nueva Colombia oguereko 4.277 tapichakukéra oikovéva ipype. Ha ñamañá ramo hesekuéra, jajuhu 83,57% oikovéva okaháre.

Omombe’úva mba’eichaitépa ojeikove:

Nohupytýiva guetei15 ary, 36,4%.
Mboýpa imemby kuñakuéra, 3,4 mitã.
Ndohai ha nomoñe’ẽkuaáiva haipyre, 9,9%.
Omba’apóva kokuehárupi, 51,6%.
Omba’apóva sector secundario-pe, 19,9%.
Omba’apóva sector terciario-pe, 27,1%.
Ogakuéra oguerekóva electricidad, 80,8%.
Ogakuéra oguerekóva y potĩ, 50,9%.

Tapichakuéra oguerekóva Necesidades Básicas Insatisfechas (NBI):

NBI mbo’epykuéra rehegua 11,5%.
NBI ogakuéra rehegua, 36,2%.
NBI tembipukuéra rehegua, 4,9%.
NBI oikove porãva 15,9%.

Jeikuaapyrã Índice de Desarrollo Humano 2000/2001-pe tetãvorekuéra rehegua:

Ko tetãvore Kordilléra oguereko:

Tasa bruta de matriculación combinada del 72,8%.
Tasa de alfabetización del 91,4%.
Esperanza de Vida al nacer del 66,3 años.

Bibiografía

Publicaciones del semanario “Tiempos del mundo”
Geografía del Paraguay.
Che Retá Paraguay.
Datos del la DGEEC.
Informe sobre Desarrollo Humano, PNUD.

Enlaces externos

Secretaría Nacional de Turismo. Paraguay