Urdu ñe'ẽ
| Urdu ñe'ẽ | ||
|---|---|---|
| Yvy henda oĩva: | India retã ha Pakistán retã henondépe. | |
| Tetãnguéra: | — | |
| Máva oñe'ẽva: | Haimete 100.000.000[1] | |
| Filiación genética: | — | |
| Subdivisiones: | — | |
| ISO 639-1 | — | |
| ISO 639-2 | — | |
| ISO 639-3 | — | |
 Urdu ñe'ẽ renda.
| ||
|
| ||
Urdu ñe'ẽ ha'e ku Indoeuropa ñe'ẽ oñe'ẽva Índia retãme ha Pakistán retãme.[2]
Urdu oguereko irundy ñe'ẽnunga ojeikuaavéva: dakhini (oñeñe'ẽva Maharashtra-pe, Hyderavad ha avei oĩ tenda Andhra Pradesh-pe, pinjari, rekhta ha Delhi-pegua (oñeñe'ẽva Lucknow, Karachi ha Lahore-pe).
Ko'ãgarupi, urdu ha'e mokõiha térã mbohapyha iñehára ypyguáva penjavi, hídiko, sindi, pásto, valuchi, saraiki, kachemiro ha vrahui, ha'e ñe'ẽ tee ha katuete ojeiporuva'erã tekombo'epy mbo'ehaópe opaite hendáre Pakistán-pe. Oipuru araveñe'ẽ achegety ohai hag̃ua.
Urdu ñe'ẽ reko
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Urdu ha'e ñe'ẽ ojoguáva hindi-pe, ha añeteháme, ko'ã mokõive ñe'ẽnguéra ojukupyty ñe'ẽháme. Ojoavy ñe'ẽ hendapývape: urdu (hetaive oñe'ẽva musulmã-kuéra), oguereko ñe'ẽ hendapýva oĩháme hetaiterei ñe'ẽ pyahu oiporúva pérsa ñe'ẽ ha áraveñe'ẽ-gui ha ojehaíva achegety nastaliq-pe (oúva áraveñe'ẽ-gui), hindi ñe'ẽ hendapýva (hetaive oñe'ẽva hindu-kuéra) oiporúva ñe'ẽ ikatéva sánskrito-gui ha ojehai achegety devanágari-pe. Ko mba'ére, umi tenda ikatevaháre, ojeiporuhápe ñe'ẽ hendapýva, híndi ha urdu-kuéra ikatu ndojukupytýi oñondive mba'e ndoikóiva tenda peicharei ñomongetaháme.[3]
Urdu ñe'ẽ ha Indi ñe'ẽ
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Urdu ha hindi ha'e peteĩ ñe'ẽnguéra aty reheguánte (diasistema), ojeheróva hindustani. Hindu-urdu ha'e umi ñe'ẽnungakuéra aty kharivoli rehegua, ha ãvagui oñemoha'eño ohóvo sa ro'y X d. C. aja. Arapa'ũ sultanato Delhi-gua aja ha império Mongolia pegua (1526-1858), hindi-urdu-re (térã hindustani) ojehe'ava'ekue hese hetaiterei ñe'ẽ pyahu pérsa ñe'ẽ-gui (ha'erupi ñe'ẽ tee), áraveñe'ẽ-gui (ñe'ẽ ojeiporúva Tupã jeroviapýpe) ha sa'ive, ñe'ẽnguéra túrkika-gui (oñe'ẽva avakuéra sãmbyhyhára ikatéva).
Pakistan-pe urdu oñemyasãi mbarete oparupiete jahechakuaáramo oiporuha iñe'ẽ ñepyrũguáramo 7,5% añónte tavaygua apytépe, penjavi rapykuéri (45%), pásto (15%), sindi (14%) ha saraiki (11%). Índia-pe, ha'éramo jepe ñe'ẽ tee ambuéndi tetãvorekuéra apytépe ha ojeiporu mbo'ehaópe ko'ã tetãvorépe, taha'e apopyrã tekombo'e rehegua térã marandu myasãihakuérape oñemotenondeve híndi hendapýva. [4]
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ http://www.krysstal.com/spoken.html
- ↑ http://www.proel.org/index.php?pagina=mundo/indoeuro/indoiran/indico/urdu
- ↑ http://www10.gencat.net/pres_casa_llengues/AppJava/frontend/llengues_detall.jsp?id=641&idioma=10
- ↑ http://www10.gencat.net/pres_casa_llengues/AppJava/frontend/llengues_detall.jsp?id=641&idioma=10
