Apartheid

Vikipetãmegua
Ko ta'angápe ikatu ñamoñe'ẽ heta ñe'ẽme «umi ipiretĩva añónte oipuru va'erã», ta'anga koichagua ojehecha oparupi Yvyáfrika-pe apartheid rekópe, umi naipiretĩriva ndaikatúi oiko ko'ã tendápe (1989).

Apartheid ha'e akue oñesãmbyhyháicha ha oñemboguataháicha Yvyáfrika ha Namívia retãygua oisãmbyhykuévo umi ipiretĩva, ary 1948 guive 1992 meve, omboykérõguare tetãyguakuérape ipiresa'ýre. Ko ñe'ẽ apartheid he'ise "ñemomombyry” Afrikáans ñe'ẽme.[1] Yvyáfrika rembiasakuépe, ymaite guive heta umíva omboyke akue umívape ndaipire morotĩri, pe aty hérava National Party oñepyrũ oisãmbyhy upépe ohenonde'a rire jeporavo guasúpe ary 1948 pegua, mbeguekatúpe oñepyrũ ohekome'ẽ apartheid rekópe. Umi tekorã ojapo hikuái oporomboyke ha omomombyry umi ipirehũva ha umi ipiretĩva.

Ko ñesãmbyhy rekópe, umi Yvyáfrika retãygua oñemohenda va'erã ipiresa'y ha iñemoñare rupive, ndaikatúi hikuái ojoaju ha oiko oñondivepa (techapyrãme, peteĩ ipirehũva ndaikatúi omenda peteĩ ipiretĩvare). Ojejapóvo léi guasu ipyahúva Yvyáfrika-pe, opa ko ñesãmbyhy.[2] Yvyáfrika mburuvicha pahague oisãmbyhýva apartheid rekópe ha'e akue Frederik Willem de Klerk; ha'e oho oñemongeta Nelson Mandela ndive, oiméva ka'irãime omoambueségui hetã ñesãmbyhy, opa hag̃ua apartheid.[3] Oñemongeta rire hikuái ha osẽ rire ka'irãigui Nelson Mandela, ojeporavo ichupe Yvyáfrika mburuvicha ramo pe jeporavo guasúpe ary 1994 pegua, upéicha oiko ichugui pe ipirehũva peteĩha oisãmbyhy hetãre, upe aja oreko 75 ary.[4][5] Umi mokõi karaípe oñeme'ẽ kuri Jopói Nobel Py'aguapyguigua, hembiapo porãgui.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. "Apartheid (1948-1994)." Nuoroda tikrinta October 4, 2017.
  2. Constitution of South Africa“ (in en). Wikipedia (2018-12-23). 
  3. Abegunrin, Olayiwola Africa in Global Politics in the Twenty-First Century: A Pan-African Perspective Palgrave MacMillan New York, New York 2009 page 20
  4. "KS2 History."
  5. Lockard, Craig A. Societies, Networks, and Transitions, Volume C since 1750 Second Edition Wadsworth Cengage Learning page 889