Avakuera Tavaygua

Vikipetãmegua

Perurima kaso kuéra

Ha’ekuera mbohapy tyke’ýra: Sonsorima, Výrorima ha Perurima, mbohapyvéva ohechauka mba’éichapa kuimba’e Paragúai.

Sonsorima: Opyta tatapýi ypýpe, oguerekóva itapýi’ime ha oipurúva isýndi, ha’e niko kuimba’e ndoñeha’aséiva mba’evére, ikangy ha ndaipu’akái ha noguerekói jerovia.

Výrorima: ha’e omba’apo oñeha’ã, ikatupyry, ha imarangatu, ha imboriahumi ave, ikirirĩ ha he’i ndéve nde rovape teko ha’etéva, hekove techaukarã, ipojera ha kuimba’e omomorãva rehegua.

Perurima: ha’e iñarandu vea iryke’ýra apytépe, katuetei ombohovái va’erã oĩro joja’ỹ reko, ha’e oguerovia kiritópe ha ojapóvape oheja heko, ojepy’a ñomongeta ha noimei’ete iñañavandi.


Kaso Ñemombe’u

Perurima


Oguapý ndajeko mbohapy pa’i peteĩ asaje okaru hag̃ua, tuichaicháva so’o ka’ẽ henondepekuéra ha upeichahágui ohecha sapy’a Perurimáme oúrõ ha he’i ojupe: - Ñahenoimína Perúpe okaru hag̃uaicha gua’u ñanendive ha ñañembohorymi hese.

Hi’ag̃uimavo Peru oñemondo’o chupe peteĩ pa’i:
- Peru, ejúpy jakaru orendive, oja Peru ha oguapýmavoi, ojesareko ha ohecha mbohapymínte oĩ so’o ka’ẽ.
Osẽ he’i pa’i Leu: - Jahovasàkatu ha jakaru, opu’ã Pa’i tivu ha he’i: “En el nombre del Padre”, ha oguapývo ipojáima so’òre ha ho’upaitémavoi, upéi opu’a Laku ha he’i: “ Y del hijo”, ha oguapývo ipojáima so’óre ha ho’upaitémavoi.

Ohechámarõ ivaita, Perurima opu’ã ha ipojáivo Pa’i Leu so’óre ha he’i: - O g̃uahẽ mboyve “El Espiritu Santo” ta’úkatu che kóva, he’ívo péicha opu’ã oho pa’i Leu so’o reheve.


Perurima ha Výrorima

Perurima oreko peteĩ yryvu omongakuaa va’ekue michĩ guive, oho Perurima peteĩ ipirapire hetava rógape itajýra omendata va’ekue, oguahẽvo upépe ojotopa peteĩ tembiguándi ha oporandu chupe mba’epa oĩ karameg̃ua ryepýpe, ha’e he’i chupe oĩha ipype jukysy ha chipakuéra, upé jave osẽ óga jára ha oporandu chupe mba’épa ojapo pe yryvu vaietendi, Perurima he’i chupe ohauhyha chupe orekógui jopói jurypyasy rehegua. Óga jára he’i Perupe ikatúpa he’i chupe oĩha karameg̃ua ryepýpe, ha Peru oñepyru oipychy ijyruvúpe ha oñepyryvo purahei ha he’i ógajarape yryvu he’iha chupe oĩha jukysy ha chipa; óga jára ohecharamoiterei yryvo upémaro ha ojogua Perugui heta pirapirére, Peru oho ikyvy Výrorima rógape ha he’i chupe: - pe karai ipirapire hetáva ojoguaha opaichagua yryvu, pya’entéma vyrorima ogueraha avei ambue yryvu, óga jára oha’asẽma pe yruvupa ojapoha ambue yryvu jave chupe mba’épa oĩ karameg̃uaryepýpe ha upe jave pe vyraoisu’u chupe inambipe; ipochyeterei ha ogueruka pya’e Výrorimape ha hetaiterei ombyepoti chupe.


Perurima ha hi’ólla de virtud

Peru oguereko peteĩ olla’i de virtud, ha oguapy tape yképe ha ombochovi yvyku’i akuupea ari omoĩta hi olla’i de virtud y reheve.

Peru ojupi cerro ári ohecha hag̃ua mávapa ou, oikuaa ve’ẽ hag̃ua ichupe hi’ólla de virtud, pirapirére.

Ohechávo karai pa’ipe pya’épeko opia tape ykégui; oike ñañandy oguerekohápe tata ha ombyaku y. Haku aja hi’y, oho jey ojupi cerro ári ohecha hag̃ua hi’ag̃uímapa karai pa’i.

Ohecháma ramo karai pa’pe oñemoag̃uiha oúvo, vokóipeko oguejy ha ogueraha hi’olla de virtud, yvyku’i aty ári omoĩ.

Upe rireminte, oñemboja karai pa’i ha he’i Perúpe:

- Mba’éiko rejapo reina

- Ajapo che rembi’urã – ombohovai Peru

- Mba’écha piko rejapóta ne rembi’urã ku ndereguerekóiva tata – he’i karai pa’i

- Ha mba’égui piko ndajapoichéne ko che olla de virtud - va, epokóntena hese ha reñandúta hakuha

- Peru ombohovái: Opokóvo hese oñandukuaa hakuha, ha oporandu Perúpe:

- Mba’éicha piko péva rejapo.

- Ha che olla de virtud niko yvyku’i árinte haku - He’i Peru Upémarõ pa’i ojerure ichupe, ojoguase katuete.

Novendeséi, pa’i ojerure asyeterei Perúpe, oipotaiterei avei hi’olla de virtudrã. Heta oñemboheko rire, Peru ome’ẽ 100 peso-re hi’olla de virtud-rã.

Vy’ápeko pa’i oho ha Peru okañy ka’aguyre.


Pychãi

Ha’e niko peteĩ mitã’i nde pirúva ha imboriahuetereíva, ikarẽmante oikóvo itũ hetágui ipype ndisýi ndatúai ha michĩ guive heta oikoasy ha vy’ãme oiko


Kaso

Ha’e niko peteĩ kuñakarai mena’y memby, ikyvykuéra osẽ oheka omba’apo hag̃ua hikuái, otopa peteĩimba’apo jára iñaña nome’ei chupekuera tembi’u ha upévare ikyvy michĩveva he’i chupe nomba’apovéimaha upéicha ha ipochy ipatrón ha opoi peteĩ jagua ñaro oguerekóvagui ho’upaitevaekue pychãi kyvy og̃uahẽ avei upe ógaitépe heta omba’apo rire ojehu jey chupe ikyvýpe ojehuva’ekue omano jagua jurupe.

Peteĩ ara Pychaĩ ojagarra ipoyvi ha oho avei upé óga omano haguepe ikyvykuéra, ha’e ombovy’a mba’apo járape kóva he’i Pychaĩme omuña hag̃ua umi vaka omongueráiva chupe omburea jave; Pychaĩ omuña chupekuéra peteĩ ypa ypýpeve ha upépe ndaikatuvéima ojoko chupekuéra ha omano chugui heta vaka.

Imba’apo jára ipochyeterei ha omondýi chupe ha opoi jaguágui, upemarõ Pychaĩ omombo jaguápe mokoĩ so’o kangue onohe va’ekue vakagui ha ipysyrõ upéicha, ipochyvéntema ipatrón ha ombokapu hese ha opytapaite imba’ere pýre.


Kachike

Kachikengo ojapokuaa opa mba’e ha itavyeterei anga, ndoikumbýetevoi oiko ijerére ha oje’éva, katuetei ojapo herekua’ýme opamba’e, ha upévare kachike ñanembopuka, ha katuetei ojapóva terahe’iva ombopyta vai chupe ha oikoma pukorã.


Kaso ñemombe’u ha pukarã

Peteĩ ára Kachique ohóta korapype, ojupi mba’yruguatape ha oporandu mba’ymboguatahape:

- Ehasaiko korapype?

- Ha mba’ymboguatahape he’i chupe: Moneĩ

- Ha Kachique he’i chupe: Ikatúpiko che reja área chikape.


Kachique ou kane’õre oñani rire ha ou peteĩ karai oporandu chupe:

- Kachique mba’épiko ojehu ndéve?

- Kachique he’i: atopa peteĩ jaguareté ka’agúype, ha che muña vaipaite! Che rupytýta,a ha ipysyrýĩ ha ndachejagarrái; che ryptýtama ma ipysyrýĩ jey ha ndachejagarrái voi…

- Nde barbaro Kachique, nde valetepiko che guive ningo akakapaite mo’a che jehe!

- Ha Kachique he’i: ha nde piko mba’ere reimo’ã ipysyrýĩ.


Gua’i Villarrikape

Og̃uahe Gua’i Villarrikape ha oguataaja tapére okakaseterei hekakahýi mante ko tapicha, ndoikuaái mba’épa ojapóta. Oguata ohóvo tape hũ ári hasyeterei chupe hye ha’ete ku osẽta hyekue, oñandu hekaka osẽ osẽma ohóvo ojpyko hetyma ponóike osẽ chugui, hetaitereima ojejoko niguatahápe ndoikatúi oguahẽ heta avakuéra oĩ upépe ha otĩro.

Ndakatuvéima ojoko ha upémaro oguapy tape mbytetépe ha ojora hese, okakáma katu chivuko ono’õ. Upejahe hesa’o hese tahachi Villarrikeño, ha osapukái chupe. Eh, nde tipo mba’éiko rejapo upépe nde individuo, rehasama rája chamigo; Nahániri ombohovái chupe Gua’i, rája morotĩ ariete voiko katu ai aína karai kami, ñanántema ofalta chéve, oñepyndýi hag̃ua.