Gyresiañe'ẽ

Tenda oñeñe'ẽha gyresiañe'ẽ, Gyresia retãme ha Chipre retã ypa'ũme.

Gyresiañe'ẽ ha'e ku Indoeuropa ñe'ẽ oñe'ẽ Gyresia retãme ha Chipre retã ypa'ũme. Gyresiañe'ẽ rapykuere pukuete oñepyrũ amo ary 2000 ñande ára mboyve ha oñembyeja'o po árape: gyresiañe'ẽ miséniko (1450 Kirito mboyve - 1150 Kirito mboyve), gyresiañe'ẽ clásiko (800 K.m. - 300 K.m.), gyresiañe'ẽ elenístiko (300 K.m. - 300 Kirito rire), gyresiañe'ẽ mbytepegua (300 Kirito rire - 1600 K.r.) ha gyresiañe'ẽ ipyahúva (1600 guive).

Umi mokõi ñepyrũrã ñamoĩkuaa peteĩme: Gyresiañe'ẽ ymaguare, ha umi mbohapy ipaha ambuépe: Gyresiañe'ẽ clásiko rire.

Sa ro'y IV ñande ára mboyve guive , griégo arapýpe heñói heta jeikoha hérava koine,oñemopyrendáva átikore. Upe guive, ha haimete ko ára peve, oĩ peteĩ joavy ñe'ẽ jehairã, peteĩ oñemo'aguĩ ñe'ẽ ãgaguáre ha ambue ymaguarére. Ko'ãga katu, ára mbytepegua ha Gyresia oĩrõ túrko poguýpe ndojehupytýinte avei hai joja.

Gyresia retã oñemoha'eño rire (1830), gyresiañe'ẽ oñemoñe'ẽpavẽ hetãme. Ha oñemongu'e jey ijehairã. Sa ro'y XIX-pe, arkaisánte (katharévussa) oñemoĩ jopara ojekuaávare (dimotiki), ojoguáva ndaha'éirõ jepe ñe'ẽ tuja. Ko saryty paháre, ñe'ẽpapára oipuru dimotiki, ha sa ro'y XX pukukue oike hatã táva ñe'ẽrõ.

Ehecha avei

• Gyresiañe'ẽ achegety

Joaju

• Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Gyresiañe'ẽ reheguaCommons.