Hemére pytãnguéra
Hemére Pytãnguéra (Khmers Rouges Hyãsiañe'ẽme, Khmer Krahom Kambojañe'ẽme) ojeheroháicha akue upe Aty ojokuaikuaáva Amoño'ỹtekuarekogua Kampuchéa pegua (Partido Comunista de Kampuchea), oiko rire upe Vienã ñorairõ, Tetãvore Joapykuéra ñesẽ rire ha ojeity rire ruvicha milíko Lon Nol ñesãmbyhýgui (omotenonde akue porokuái milíko ary 1970 guive), oñemoĩ hetã ñesãmbyhýmetomó ára 17 jasyrundy ary 1975-pe (oikóvo upe «Nom Pen je'a»). Ko aty omoñepyrũ upe Kampuchéa Jekopytyjojáva, peteĩ tetã rekuái oporokuáiva hatãme ha mbaretepópe amoño'ỹtekuareko rapépe, hákatu ohechaukaséva gua'u oporokuáiva peteĩ tavakuairetã tetarãicha, omosẽ tavayguakuéra hógagui oho hag̃ua oiko ñúme chokokuéicha, tavaguasukuéra oñemonandimba Hemére Pytãnguéra ohundiségui tavaguasu rekotee ha arandupy, ha'ekuéra oimo'ãre umi tavaguasu mba'e omboyke tapichakuérape, upéicha omoñepyrũse jey hemerekuéra avano'õ ha omoheñoise iñarandupy, opamba'e Pol Pot ipoguýpe, karai omotenondevékuri chupekuéra. Milikokuéra oporokuái hatãme ha ombopohýi tavayguakuérape, tapichakuéra omba'apo katuetei va'erã opa ára, heta umívagui oho ka'irãme, milikokuéra oporombyepoti, oporonupã vai ha oporojuka oipotaháicha, iñe'ẽ akã rehe, he'íva «umi ore ja'e'ỹva tyepypeguápe jeheka».
Umi irundy ary oiko aja iñesãmbyhy hatã, oñepyrũvo guive jasyrundy 1975-pe opávo peve jasyteĩ 1979-pe, hembiapóre ha ñesãmbyhýre oiko upe «Kambója retãyguanguéra jejuka heta», upéicha ko'ãga oñembohovake ko aty hembiapo vaíre yvypóra rekópe peteĩ Tetãita Mbohekojojaha Nom Pen-me.[1]
Yvate Vienã ha Hemére Pytãnguéra oñomoirũite oiko aja upe Kambója Retãgua Ñorairõ oñemoĩ hag̃ua Tetãvore Joapykuéra rehe, hákatu Hemére Pytãnguéra oñepyrũgui ondyry Vienã ngotyo amo arykuéra 70 pahápe, Vienã oñepyrũ omba'apo avei ñorairõre oñemoĩvo Hemére Pytãnguéra rehe, upéicha opa iñesãmbyhy. Upe guive, Hemére Pytãnguéra oñemomichĩ ha oiko peteĩ aty'ícha omosarambiséva ñorairõ ñúme.
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Hemére pytãnguéra reheguaCommons.
