Itakyra
Apariencia
Itakyra (karaiñe'ẽme: petróleo) niko peteĩ mba'e rykue hũ ñandyrýpe ojoguáva ha yvyguýgui oñeguenohẽva. Oguerekóva itaku'i ha ambue apỹi kimi rehegua jehe'a. Kuarahyresẽ Mbytegua, Amérika, ha Rrúsia umi oguenohẽvéva itakyra.
Oñembopupúvo ha oñemondykývo, itakyra oñemopehẽmba ha oiko chugui heta mba'e rykye ambuéva, umi ojeipuruvéva ha'e gasolína (oñemoĩva mba'yrumýipe), keroséne (oñemoĩva aviõme) ha ysyhũ (ojeipurúva tape apópe).
Heta mba'e ojejapo itakyrágui, umíva apytépe jareko combustible (térã ñandyratarã), alkoo, plástico (apỹipenga), tyakuãvu, tembi'u joapyha, itaryku (ojaho'íva tapekuéra) ha heta ambuéva.