Ka'arẽ

Dysphania ambrosioides

Ka'arẽ: Dysphania/Chenopodium ambrosioides, karaiñe'ẽme oje'e chupe paico. Kóva niko ka'avo ojeporúva pohã akúramo sevo'i hamba'e jaity hag̃ua. Hogue ha ha’ỹi ñamoĩ ýpe ha ñambopupu sapy'ami térã jaitykua hi'ári y taku ha jaheja sapy'ami ja'u mboyve. Oĩ heta omoĩva ka'aýpe ijuruhe hag̃ua ha oĩ umi hykuere ho'úva okarupa rire hembi'u omboguapy hag̃ua.

Ka'arẽ jajuhu Mexico guive Argentina peve. Oimehámerei jajuhukuaa: kokuerépe, okupe rupi térã tape ykére. Mexicope oje'e chupe epazote, apazote térã pasote ha omoĩ hikuái saporópe ani hag̃uátei ñanemboryevu.

Hetaichagua mba'asýgui ñanemonguerakuaa ka'arẽ. Oĩ umi ho'ukáva imembyra'ýpe ipire porã térã ijuruhe hag̃ua. Karáchagui jakuerahagua katu jajoso hoguekue ha ñamoĩ umi ñandekaracha rupi.

Ka'arẽ pya'e jaikuaa hyakuãre jaikytývo hogue ñande pópe. Hyakuã asy ha hyakuã mbarete. Umi hakã ru'ãngue, ha'ỹi ha hogue iporã tembiú pohýi omboguapy hag̃ua, ñande rguy omombarete hag̃ua ha ja'ukuaa ñande sa'yjúramo ha opaichagua sevo'i oity hag̃ua.