Arandupykuaaty

Vikipetãmegua
(Ojegueraha jey Kuaapavẽ guive)

Arandupykuaaty térã arandurayhu ha'e pe ñemoarandu oúva jepy'amongetágui ohekáva mba'épa mba'ekuéra heko tee ha mba'érepa upéicha, ohechaukáva mba'éichapa ikatu jahecha ñande arapy ha mba'éichapa ikatu ñaikũmby pe ojehúva ñandéve. Arandupykuaaty ombo'e ñane apytu'ũ reko rehegua, moõgui ou arandu ha mba'érepa upéicha ñande reko ha ñane remimo'ã.[1][2]

Pe arandupykuaaty Yvy vore kuarahyreikegua pegua tuichaite ipu'aka yvypóra rembikuaa ambuévape, techapyrãme, tembikuaaty mba'ekuéra, jeroviapy ha jokuaikuaa.[3][4] Heta tapicha aranduitéva oiko avei tembikuaatyhára herakuã porãva ramo, tupãkuaatyhára ramo térã polítiko ramo, ha upéicha oike arandupykuaaty jepy'amongetápe heta mba'e ko'ã yvypóra rembikuaa imba'éva. Jahecha ko'ã tembikuaa ojehe'apávo ituichaitégui ko arandupykuaaty rembiaporã. Sa'ary XIX jave, oñembohetakuévo umi mbo'ehaovusu oipurúva ñehesa'ỹijo javegua, arandupykuaaty oñembokatupyryve ha upéicha avei oiko umi tembikuaa imba'évagui.[5][6] Upe guive, oiko umi arandupykuaaty rembikuaágui mbo'epy heko jepe'áva, techapyrã, upéicha oiko umívagui: apytu'ũkuaaty, avarekokuaaty, tekovekuaaty, la ñe'ẽkuaaty ha virurekokuaa.

Ko'ágã katu, arandupykuaatýpe ikatu jajuhu tembikuaa ha'éva pe metafísica, ohekáva mba'érepa upéicha ñande rekove ha mba'épa pe añete; pe epistemología, ohekáva moõgui ou tembikuaa ha jerovia; pe étika, ohekáva mba'éichapa oiko pe tekoporã ha tekopykatu; ha lógica, ojepy'amongetáva oipuruitévo apytu'ũ oikuaa porãve hag̃ua peteĩ mba'e ojekuaamíva.[7][8]

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. Teichmann, Jenny; Evans, Katherine C. (1999) (en inglés). Philosophy: A Beginner's Guide. Blackwell Publishing. p. 1. «La filosofía es un estudio de problemas abstractos y generales. Esto es acerca de la naturaleza de la existencia, el conocimiento, la moralidad, la razón y el propósito humano.» 
  2. Grayling, A. C. (1998) (en inglés). Philosophy 1: A Guide through the Subject. Oxford University Press. p. 1. «El objetivo de la indagación filosófica es ganar claridad sobre preguntas acerca del conocimiento, la verdad, la razón, la realidad, el significado, la mente y los valores.» 
  3. Ted Honderich, ed. (1995). «philosophy, the influence of». The Oxford Companion to Philosophy (en inglés). Oxford University Press. 
  4. Russell, Bertrand (1945). «Prefacio» (en inglés). A History of Western Philosophy. https://archive.org/details/historyofwestern00russ. «Los filósofos son tanto efectos como causas: efectos de sus circunstancias sociales y de la política e instituciones de su tiempo; causas (si son afortunados) de creencias que moldearan la política e instituciones de épocas siguientes.» 
  5. [Arandupykuaaty ha'éva peteĩ Aranduka Google pegua. The Scientific Revolution] (1st edición). University Of Chicago Press. 1998. ISBN 978-0-226-75021-7. Arandupykuaaty ha'éva peteĩ Aranduka Google pegua.. 
  6. «When Philosophy Lost Its Way | The Opinionator» (11 January 2016).
  7. «Metaphysics».
  8. «Epistemology».

Joajuha[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]