Mba'apohára Ára
Ára 1 jasypo niko Mba’apohára Ára ha oñemomorã haimete opaite tetãme ko yvy ape ári.
Ko ára ojeporavókuri 1889, Parĩ, Hyãsia-pe, oikórõguare peteĩ Mba’apohára Ava’atyrekoguáva Amandaje, ojegueromandu’ávo umi mba’apohára ojejukava’ekue Chicago, Estados Unidos-pe, ojerurehaguére poapy aravo omba’apo hag̃ua, ára ha ára, imba’apohápe. Upérõ umi mba’apohára omotenondékuri peteĩ mba’apo’ỹ tuicháva oñepyrũva’ekue ára 1 jasypo 1886-pe; ha upévare ojeporavókuri 1 jasypo Mba’apohára Árarõ.
Mba’apoharakuéra rembijerure tuichavéva niko pe, ára ha ára, oñemba’apo hag̃ua 8 aravo añónte; oñemoañetévo pe temiandu roky porãite he’íva “poapy aravo mba’aporã, poapy aravo képe g̃uarã ha poapy aravo ogapýpe g̃uarã”. Upérõ oĩva’ekue tapicha omba’apóva 18 aravo hamba’e ha hekorembiguáimava ỹramo katu ohupyty chupekuéra pe virupe'a tuicha tuicháva. Ary 1886-pe, karai Andrew Johnson, EEUU retã ruvicha; omboguapy kuatiáre mba’apohárakuéra omba’apova’erãha 8 aravo añónte ñavõ ára.