Eho kuatia retepýpe

Pitogue

Vikipetãmegua
Pitogue

Pitogue Pytangus sulphuratus jajuhu opa rupi, ha oĩ umi guyra Tyrannidae hérava apytépe. Karaiñe'ẽme héta héra: bentevéo, bichoféo, cristofue hamba'e. Jajuhu Texas ha Méxiko guive Argentina peve.

Ovy'a ka'aguy jerére ha mamo yvypóra oikoha rupi. Jahecha yvyra rakãre ha upe rupi ojehuhapo. Pitogue oje'e chupe péicha he'ígui oñe'ẽ jave. Ijayvu hupa jerére ha ndaipóri nunga mba'eve oñembojakuaáva hupáre. Tamichĩ térã tatuicha, ha'e mombyry peve omuñáta. Karakara térã yryvu hamba'e, ho'úva guyra ra'y, vaípe ojecha oñembojárõ pitogue rupáre.

Pitogue ndoguataguasúi, opo'opo uvei oñemongu'e hag̃ua. Oñe'ẽ jave ombopu ijuru, ha takytakytáky ñahendu.

Hembi'u oimeraẽ vicho'i ovéva, ha ovévepe ho'u umíva. Tuichárõ, ogueraha oinupã yvyra rakãre, ojuka raẽ upéi ho'u hag̃ua. Oguejýramo yvýpe ho'u sevo'i ha opa mba'e oku'éva, yva ho'únte avei, ha piky'i. Hembi'uete katu umi ysau ha akekẽ sy osẽva oveve ohekávo mamópa ojehupapo hag̃ua. Umi kokuépe omb'apóvape g̃uarã, pitogue ouporã, ndohejáigui umíva iñasãi okokuére.[1]

Pitogue purahéi

Kuñakaraikuéra nohenduséi pitogue oñe'ẽramo hóga ári. Upéva he'ise oĩha kuñataĩ hyegusúva, ha isy oikuaa'ỹva gueteri. Oje'e pitogue ñanemombe'uha.

Pitogue avei oje'e umi municipalidápe omba'apóva Paraguaýpe, oñemonde sa'yjúgui hikuái.

  1. Gatti, Carlos 1985 Enciclopedia Guarani - Castellano de Ciencias Naturales y Conocimientos Paraguayos. Arte Nuevo Editores. Asunción