Eloy Fariña Núñez
Eloy Fariña Núñez | |
Téra teñõikua | Eloy Fariña Núñez |
Teñõi | 25 jasypoteĩ 1885-gua Humaita, Paraguay |
Mano | 3 jasyteĩ 1929-gua Buenos Aires, Argentina |
Nacionalidad | Paraguái |
Área | poeta, narrador, ensayista, dramaturgo y periodista |
Tembiapokue | El mundo de los fantoches, Canto Secular |
Eloy Fariña Núñez heñói Humaitápe, táva guasu oiméva Departamento Ñe'ẽmbukúpe, tetã República del Paraguáipe, ára 25 jasypoteĩme ary 1885, itúva Félix Fariña ha isy Buenaventura Núñez.
Hembiasa ñepyrũ
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Poapy ary orekóvo, oho provincia Corrientes, Argentina-pe upépe oñemoarandu ñepyrũ mbo'ehao primaria-pe. Ohasa upéi Paranáme, ko tavaguasúpe oike seminario-pe, oipyhývo hi'arandu ñepyrũ cultura clásica, purahéi ha ñe'ẽ latín, griego, portugués, francés ha italiano.
Omohu'ã'ỹre pa'irã ñemoarandúpe oho Buenos Aires, Argentina gotyo, ko'ápe oñemoandu carrera de leyes-pe, omboykéva upéi ndohupytýigui pirapire oñemoarandu haguã.
Ijeguata
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Omba'apo función pública-pe. Upérõ omotenonde peteĩ anécdota herakuãitéva oikéva ha'e ipype; péva hi'arandúgui ha ikatupyrýgui mba'apópe, oikuave'ẽ administración general impuesto-pe orekóva peteĩ condición oipyhýva nacionalidad argentina; ha'e ombohováiva péicha: "Mburuvicha... che aguereko mokõi sy: peteĩva, imboriahu pero teko potĩ oreko, hese ae che reñói, ha'éva Paraguái, ha ambue, irrika ha ipojera, Argentina, ko'ápe che añemoarandu ha amopyenda che ñemoarandu ñepyrũ ha amopyenda che rogaygua. Che ñyrõmína ko'ã mokõi ndive".
Iñepyrũmby teko johéi pyre péva omboguata, upéi oñeikuave'ẽ ichupe sãmbyhy, nopenái tenda heñóiha.
Ko'ápe "Ñe'ẽpoty omohenda ha ambuépe ohai", Editorial El Lector he'i Fariña Núñez "... ha'e, añetehápe, pe intelectual creativo ikatupyryvéva kuaandýpe generación oimévape.
Hembiapo oipytyvõ modernismo Paraguáipe, avei omohenda testimonio valioso omopu'ã tekove porãme. Jepénte péva ndoikói tetãme ohasa okápe hekove puklukue,... arakaeve nomboykéi realidad ha umi mba'e ohasa asýva comunidad nacional-pe. Ojepy'amongeta ha tesape'ápe oiko umi mba'e ohasáva rehe itiempo-pe,... oñeha'ã oñandu mbarete ha teko porãme ikuaandýpe". Péicha "Iñepyrũmby" aranduka, omomba'e guasúva ñe'ẽpapàra arandu Francisco Pérez-Maricevich he'ìva: "... ha'éva peteĩ poeta universal ñane retã ñe'ẽporãhaipyrépe..." imba'éva "...tekove Paraguái ikyre'ỹvéva, oporopy'amongetáva omopu'ãva tekove.
Oñemomba'e guasu hembiapo, hesakã porãgui techapyrãme, hemiadu potĩ ha imarangatu hesakã porã ijehai". Ha'e, añetehápe, Paraguái ñe'ẽpapára ojegueromandu'avéva antología pytaguávape.
Ary pahávo
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Hembireko Laura Fernández de la Puente (argentina), imitãiterei gueteri ha omano Buenos Aires-pe 3 jasyteĩ 1929.
Hembiapo
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]""Su vasta obra abarca:"" Mundo de los fantoches",
- "Centenario Paraguayo"
- "Canto Secular" (ojekuaáva 1911 jave ojegueromandu'ávo Paraguái sãsõ centenario, ñe'ẽpoty poro’o ha oñemomba'eguasúva omonéĩ teko espiritual tetãme, iñe'ẽpotýpe omotenonde ikerayvoty ha ndoguerohorýi tekoasy)
- "Al margen del caso paraguayo"
- "Bucles de Oro" (mombe'u gua'u, ary 1913, ohupytýva jopói omotenondéva diario "La Prensa" de Buenos Aires ha tuicha mba'e kóva, omomba'eguasu ko tembiapo omotenondéva mayma haihára ha ñe'ẽpapára).
- "Rhódophis"
- "Las vértebras de pan"
- "El significado de la obra de Rubén Darío"
- "Conceptos estéticos"
- "El estanco del tabaco"
""Los poemarios:""
- "Curupí"
- "El jardín del silencio"
- "Cármenes"
- "Mitos guaraníes"
Referencias
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Diccionario Biográfico "FORJADORES DEL PARAGUAY", Primera Edición Enero de 2000. Distribuidora Quevedo de Ediciones. Buenos Aires, Argentina.