Eho kuatia retepýpe

Kuarepotiju'atã Ára

Vikipetãmegua
Tembiporu ha mboka ojehechavéva Kuarepotiju'atã Ára pukukuévo.

Kuarepotiju'atã Ára ha'e ára pukukue oñepyrũrõguare tapichakuéra ojapo hembipururã kuarepoti jehe'águi ojeheróva kuarepotiju'atã.[1] Oñepyrũ opa rire Ita Ára. Kuarepotiju'atã ha'e oñembojehe'ávo kuarepoti pytã ha itamembeatã. Oipuru avei hikuái yvyra ha ita ojapo hag̃ua hembipurukuéra, hákatu ko kuarepotiju'atã oikytĩkuaa porãve ha hasy'ỹ oñemboysaja hag̃ua. Ndaha'éi ko Kuarepotiju'atã Ára oñepyrũ ijoja oparupi, oĩgui avano'õ oñemotenonde va'ekue oñepyrũ hag̃ua oipuru tembiporu kuarepotiju'atãgui ijapopyre ha ambuéva katu oñepyrũ heta ára rire. Techapyrã, Kuarahyreike Európape oñepyrũ amo ary 2000 Kirito mboyve ha opa amo 800 Kirito mboyve, Kuarahyresẽ Mbyteguápe oñepyrũ amo 1000 ary mboyve (ojepururaẽ kuarepotiju'atã Mesopotámiape amo ary 3300 Kirito mboyve).[2][3]

Ko ára pukukue aja, tapichakuéra omba'apojoave jekupytýpe, hasýgui jajapo hag̃ua ñaneaño tembiporu kuarepotígui. Heta hendápe ko Kuarepotiju'atã Ára oñepyrũjoa yvypóra ohaírõguare iñe'ẽ ha oheja hembiasakue umi omoñe'ẽkuaávape, tapichakuéra ohechakuaa ohai va'erãha oñangareko hag̃ua imba'ekuérare ha oñesãmbyhy porãve hag̃ua.

Upe rire, oñepyrũvo ojehechave oparupi umi tembiporu itakanduágui ijapopyre, opa ko Kuarepotiju'atã Ára ha oñepyrũ Itakandua Ára. Hasy'ỹve ojejuhu hag̃ua itakandua, upévare tapichakuéra oñepyrũ oipuruve ko kuarepoti.

  1. Childe V.G. 1930. The bronze age. New York: Macmillan.
  2. Pernicka E. et al 2003. Early Bronze Age metallurgy in the northeast Aegean. In: Wagner G.A., Pernicka E. and Uerpmann H-P. (eds) Troia and the Troad: scientific approaches, natural science in archaeology. Berlin; London : Springer, 143–172. Tembiecharã:ISBN
  3. "Chapter 4: The Bronze Age."