Membykua

Vikipetãmegua
Membykua
MembykuaAbortion laws globally[1]
MembykuaAbortion laws globally[1]
Abortion laws globally[1]
Oñemohendaháicha
ICD/CIM-10O04 O04
ICD/CIM-9779.6 779.6
DiseasesDB4153
MedlinePlus002912

Membykua ningo oiko oñembopahavove tyeguasu ojeipe'ávo térã mbaretépe oñeguenohẽvo membyryrúgui upe mitãrã térã mitãñepyrũ ikatu mboyve oikove ijehegui año. Membykua ikatu oiko reiete, ha upéicharõ ojeherónte membykua rei. Upéicha avei ikatu oiko ojejaposégui, ha upéicharõ ojehero membykua ojejapokáva. Ko téra membykua ojeipuruve oñeñe'ẽnguévo membykua ojejapokáva rehe. Koichagua aporeko, pe mitãrã ikatu rire oikove ijehegui añónte, ojeikuaa pohãnohára apytépe "tyeguasu ñembopaha hi'ára riréicha”.[2]

Ñepohãnokuaapy ko'ag̃agua oipuru pohã térã pirekytĩ ojapo hag̃ua membykua. Ã mokõi pohã Mifepristona ha Prostaglandina oiko porã avei pirekytĩicha mbohapyjasy peteĩháme.[3][4] Pohã jepuru oiko porãrõ jepe mbohapyjasy mokõiháme,[5] pirekytĩ iporãve mba'e vai hapykuerépe oguerúvape g̃uarã.[4] Memby'ỹrã, ha'éva hína pohã apu'a ha membyryru apytegua mba'ejepuru ikatu ojeipuru membykua riremínte.[4] Membykua arapy kakuaávape yma guivéma ojeikuaa oñangarekoveha ñepohãnokuaapy aporeko apytépe oñemoneívo léi rupive.[6][7] Umi membykua noñembyaíriva ndoguerúi mba'e vai ipukúva akã térã tete resãime.[8] Upe Tesãi Arapygua Atyguasu he'ika ko'ã membykua oñangarekóva ha oñemoneíva léi rupive opa kuña ikatuva'erã oipuru arapýpe.[9] Membykua noñangarekóiva ikatu opa hína 47.000 sy manóme[8] ha 5 sua kuñáme ohóva tasyópe opa ary arapy tuichakue javevépe.[10]

Opa ary ojejapo 44 sua membykua arapýpe, ha upe papapy mbyte rupi ojejapo oñeñangareko'ỹre.[11] Ko'ã papapy membykua rehegua michĩmínte iñambue 2003 guive 2008 peve, [11] oñemonei'ỹ rupi heta pa'ary pukukue upe tekombo'e ogaygua ñembohaperã ha memby'ỹrã reheguáva oñemoporãva.[12] Avei 40% kuñanguéra arapypegua ikatu ojapoka membykua léi omoneíva “mba'égui ojehapejoko'ỹre”.[13] Upéicharõ jepe, oñemboapýra araka'épa ikatu ojejapoka upéva, oñemañávo mbovy áramapa hyeguasu upe kuña.[13]

Membykua ojejapokáva oguereko peteĩ tembiasakue puku. Ojejapo hag̃ua, ojeipuruva'ekue pohã ñana, tembipuru hãimbéva, tete ñembyai, ha ambue mba'echae tembiaporape ymaite guive.[14] Upe léi membykua rehegua, avei mbovy jeýpa ikatu ojejapo, ha iñarandupy ha itupã jeroviapy oñemoambue tuichaiterei arapy tuichakue javevépe. Ambue tenda rupi, membykua oñemonei jepi léi rupive oikórõ peteĩ mba'e vai, ha'éva hína jopyhy oñopehẽnguekuéra apytépe, rairõ, mitãrã iñapañuãirõ, tekoveaty ha virupurupy apañuãi, térã isy ikatúrõ omano.[15] Heta tenda rupi, tuicha oñembohovái tekoporã, tekopykatu ha léi membykua rehegua. Umi omonei'ỹva membykua he'i upe mitãñepyrũ térã mitãrã ha'eha tapicha yvypóra oguerekóva tekokatu oikove hag̃ua, ha ombojoja membykua jejuka rehe.[16][17] Umi omoneíva membykua tekokatu ohechauka kuña tekokatu oñembopy'apeteĩ hag̃ua upe oikóvare hete rehe[18] ha avei ohechauka tekokatu yvyporaguigua tuichaháicha.[9]

Ehecha avei[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. "World Abortion Policies 2013." United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Nuoroda tikrinta 31 July 2013.
  2. „Abortion jabberwocky: the need for better terminology“. Contraception, 81 (2), 93–6 (2010). DOI:10.1016/j.contraception.2009.09.005. PMID 20103443. 
  3. „Medical methods for first trimester abortion.“. The Cochrane database of systematic reviews (11), CD002855 (Nov 9, 2011). DOI:10.1002/14651858.CD002855.pub4. PMID 22071804. 
  4. 4,0 4,1 4,2 „A review of evidence for safe abortion care.“. Contraception, 88 (3), 350–63 (Sep 2013). DOI:10.1016/j.contraception.2012.10.027. PMID 23261233. 
  5. „Medical methods for mid-trimester termination of pregnancy.“. The Cochrane database of systematic reviews (1), CD005216 (Jan 19, 2011). DOI:10.1002/14651858.CD005216.pub2. PMID 21249669. 
  6. Unsafe abortion: The preventable pandemic“ (PDF). The Lancet, 368 (9550), 1908–1919 (2006). DOI:10.1016/S0140-6736(06)69481-6. PMID 17126724. 
  7. „Mortality of induced abortion, other outpatient surgical procedures and common activities in the United States.“. Contraception, 90 (5), 476–479 (Nov 2014). DOI:10.1016/j.contraception.2014.07.012. PMID 25152259. 
  8. 8,0 8,1 „Abortion“. BMJ, 348 (2014). DOI:10.1136/bmj.f7553. 
  9. 9,0 9,1 Safe abortion: technical and policy guidance for health systems (2nd ed. edición). Geneva: World Health Organization. 2012. p. 8. ISBN 9789241548434. http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/70914/1/9789241548434_eng.pdf?ua=1. 
  10. Unsafe abortion: global and regional incidence, trends, consequences, and challenges“ (PDF). Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada, 31 (12), 1149–58 (December 2009). PMID 20085681. 
  11. 11,0 11,1 Induced abortion: Incidence and trends worldwide from 1995 to 2008“ (PDF). The Lancet, 379 (9816), 625–632 (2012). DOI:10.1016/S0140-6736(11)61786-8. PMID 22264435. 
  12. Sedgh G, Henshaw SK, Singh S, Bankole A, Drescher J. „Legal abortion worldwide: incidence and recent trends“. Int Fam Plan Perspect, 33 (3), 106–116 (September 2007). DOI:10.1363/ifpp.33.106.07. PMID 17938093. 
  13. 13,0 13,1 Culwell KR, Vekemans M, de Silva U, Hurwitz M. „Critical gaps in universal access to reproductive health: Contraception and prevention of unsafe abortion“. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 110, S13–16 (July 2010). DOI:10.1016/j.ijgo.2010.04.003. PMID 20451196. 
  14. «1. Abortion and medicine: A sociopolitical history» (PDF). Management of Unintended and Abnormal Pregnancy (1st edición). Oxford, United Kingdom: John Wiley & Sons, Ltd.. 2009. ISBN 978-1-4443-1293-5. http://media.wiley.com/product_data/excerpt/62/14051769/1405176962.pdf. 
  15. Developments in Laws on Induced Abortion: 1998–2007“. International Family Planning Perspectives, 34 (3), 110–120 (2008). DOI:10.1363/ifpp.34.110.08. PMID 18957353. 
  16. Pastor Mark Driscoll. «What do 55 million people have in common?», Fox News, 18 October 2013. Ojehechákuri árape: 2 July 2014.
  17. Dale Hansen. «Abortion: Murder, or Medical Procedure?», Huffington Post, 18 March 2014. Ojehechákuri árape: 2 July 2014.
  18. Reproductive Freedom, Torture and International Human Rights Challenging the Masculinisation of Torture.. Hoboken: Taylor and Francis. 2013. p. 3. ISBN 9781135115227. http://books.google.ca/books?id=9pVWAgAAQBAJ&pg=PA3.