Eho kuatia retepýpe

Tetãvorekuera Joaju Ysyry Plata pegua

Vikipetãmegua
Tetãvorekuera Joaju Ysyry Plata pegua
Tetãvorekuera Joaju Ysyry Plata pegua


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã Momorãhéi: Marcha patriótica
Tavusu
(ha táva tuichavéva)
Vuenosáire
Ñe'ẽ tee Karaiñe'ẽ
 • Hablados

Avañe'ẽ Kechuañe'ẽ

Peroñe'ẽ
Tetãygua réra Ríoplatense/a
1810 /1816 sãso
25 jasypokõi ary 1810-pe ha isãso ary 1816-pe
 • Y (%) 0
Yvyty yvatevéva Cordillera de los andes
Ava hetakue  
 • Hetakue 533.000 hab.
Viru Real Español
Opaite Tetã Yvýgui
[editar datos en Wikidata]

Retãvorekuéra Joaju Ysyry Plata pegua ha'e akue peteĩ tetã omoherakuãva ijehe isãsoha Epáña Mburuvi-gui ary 1810-pe, ha katu oñemosãsoite ary 1816-me. Kóva kuri ha’eva’ekue Río de la Plata Virreirenda-gua rendaguépe. Avei, he'iháicha Tetã Arahentína Léi Guasu, peteĩva umi héra ikatu ojepuru oñembohéra hag̃ua Tetã Arahentína. Ko tetãvore isãso ñemombe'úpe ojeporu héra Tetãvorekuéra Joaju Ñembyamérikape.

Ko tetã oisãmbyhy ha oñemoherakuã ijeheguiete 25 jasypokõi 1810 jave, omoheñóivo peteĩha húnta oporojokuáiva Vuenosáire-pe. Oikóvo Hyãsia Napoleón mba'éva ondyry Epáña rehe, peteĩ amandaje omosẽ pe virréi Baltasar Hidalgo Cisneros ha omyengovia ichupe pe húnta oporojokuáivaguare. Umi mburuvicha pyahu he'i oisãmbyhyha Fernando VII rérape . Kóva ojekuaa "Fernando VII Rova ra'anga" ramo, ivorekue oikomi ary 1816 meve, ary ko Tetã oñemoherakuã ijehegui "mburuvicha guasu Fernando VII, imyengoviahára ha itavaguasu".

Jepémo ko tetã rekuái he'i ijyvy apekue virréi retã tuichakue javeve, umi Ysyry la Plata Retãvorekuéra Joaju araka'eve noisãmbyhypái pe virréi retã yma guare, omohu'ãva oñemboja'o heta tetãme: araka'eve ndaikatúi oñemomba'e tetãvore Paraguáire, jepénte oĩ ñorairõ oñemondóva hese. Osẽ ipoguýpe umi tetãvore Peru Yvategua ñorairõ isãso aja, oiko rire ñorairõ Huaqui (1811) ha Sipe Sipe (1815). Ñorairõ Poytuga-Pindoráma ndive ha José Artigas ndive oipe'a ipoguýgui pe Tetãvore Kuarahyresẽygua, oñembohéra Tetãvore Sisplatina. Ko'ã mbohapy yvy apekuégui oiko tetã: ary 1811 Tetã Paraguáí ko'ágãgua oñemosãsõ, jasykõi 1825 kongreso-pe ome'ẽ independencia umi Tetãvore Yvate Peru, omoheñóiva Volívia ko'ágã ha, ñorairõ Pindoráma[1] 1825 guive 1828 peve, Vanda Oriental oñembosako'i ko'ãga Tetã Uruguái.

Umi tetãvore oĩva gueteri ko tetãme oñemboherajey Arahentína ramo pe Léi guasu 1826 megua.

Tetãvorekuera Joaju Ysyry Plata pegua virureko oñemopyenda kuri ñemurenda Tavetã Joaju ndive. Isãso rire tetãvorekuera oñorairõ katu haguã ojeikuaa mávapa okontrolata pe virureko. Vuenosáire oipota kuri pe kontrol, ha umi tetãvore hy'epypegua oipota hikuái sãso virureko-pe, pe aduana añoite oĩva tetãme haʼe vaʼekue Vuenosáire. yvate gotyo oñeñoty takuare'ẽ ha ogapy rembiporu, mesopotamia-pe[2] oñeñoty ka'a; viñas Cujo-pe. tetã ingreso fiskalkuera ha'e $2.596.000, pevá ojapó Vuenosáire-pe pe tetãvore irrikovevá tetãme.

  1. https://www.argentina.gob.ar/armada/nueva-historia-naval/imperio-brasil
  2. https://www.todo-argentina.net/geografia/argentina/reg_meso_e.htm