Sánskrito

Vikipetãmegua
Sánskrito
Yvy henda oĩva: India retã ha henondépe.
Tetãnguéra:
Máva oñe'ẽva: Haimete 200.000
Filiación genética:
Subdivisiones:
ISO 639-1
ISO 639-2
ISO 639-3
Sánskrito ñe'ẽ

Sánskrito (संस्कृतम् saṃskṛtam) ha'e peteĩ Indoeuropa ñe'ẽ, ha'e India-guakuéra ñe'ẽ ymaguare ha, péicha rupi, ndoguerekói ñe'ẽharakuéra teéva, jepe ñe'ẽ rehegua jepapa ojejapova'ekue ary 1991-pe ohupyty 49.736 ñe'ẽharakuérarupi tetãvore Uttar Pradesh-pe. Opáichante, hetaiterei Índia-guakuéra oikuaa ha oiporu sánskrito ñe'ẽ ikatéva, ojeiporúva gueteri ñe'ẽporãhaipyrépe.

Tupã jeroviapýpe, sánskrito ha'e ñe'ẽ ojeiporúva ñembo'ehápe hinduísmo, vudísmo, sijismo ha jainismo-me. Yma raka'e, sánskrito jeiporu Índia ha Asia ñemby-kuarahyresẽme ikatu ñambojoja latinañe'ẽ ha gyresiañe'ẽ rehe Europa-pe. Sánskrito ou peteĩ ñe'ẽporãhaipyre hendapýmava ñe'ẽ índika ymaguarégui ha oipytyvõ mbarete haguépe ikatupyrýva ñe'ẽtekuaápe Pánini (saryty V térã IV a.C). Opáichagua ñe'ẽnguéra índika ypykue ymaguaréva, ojeheróva prákrita, ko'ãvagui ou ñe'ẽnguéra índika ko'agãgua hindi ñe'ẽ, nepali ñe'ẽ, asames, marati, konkani, urdu ñe'ẽ, vengali ñe'ẽ, ha ambuevéicha.

Sánskrito ha'e peteĩva Indoeuropa ñe'ẽ apytépe oñembokuatiáva hetave ha oipytyvõvéva okakuaa haguã ñe'ẽrekokuaa indoeuropéa saryty XIX guive.[1]

Sánskrito haipyrã[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Oikoháicha India retãme heta ambue tenda oñe'ẽháme peteĩ ñe'ẽ, haipyrã ojejapo ikatu haguãicha oñeipysyrõ, jokupytyrã ha oñembohasa haguã kuatiañe'ẽnguéra Tupã jerovia ypykue rehegua, ko'ápe hinduísmo. Devanágari ñe'ẽpehẽndy, achegety vrahmi ymaiteguare oñemyatyrõva'ekuégui, ojeiporu upe guive sánskrito achegetýramo, ohasávo heta ára, heta umi ñe'ẽnguéra Índia-gua ojapyhy avei ko haipyrã. Sánskrito ymaguarépe ojehai kuatiañe'ẽ heraguasúva Índia ñe'ẽporãhaipyre rehegua, oikova'ekúegui haipy arapyguáva oñembohasarupi hetaiterei ñe'ẽnguérame, ñe'ẽpoty omomba'eguasúva tembiasakue térã tapichápe Mahabharata i Ramayana ha tembiasagua'u Kalidasa.

Ára ha tembiasa pukukue aja, ñe'ẽnguéra ypykue Índia-gua (taha'e índika térã dravídika) omoheñóiva'ekue peteĩ ñe'ẽporãhaipyre imba'e teéva, ojapova'ekue ojeporekávo katuete ñe'ẽnguéra ymaguarére, taha'e ñe'ẽrekokuaápe (ñe'ẽndy, ñe'ẽ reko) ha achegety ojehai haguã (vrahmi térã devanágari) ha avei ombohape haguã haipy ñe'ẽporãhaipyrépe. Sánskrito heraguasu rupive, ha'e peteĩva ñe'ẽ ojehechakuaáva Tekome'ẽrusu Índia-guápe.

Sánskrito jehai: pe Devi-mahatmia ‘Ñandesy Devi Ñemomba'eguasu’ (Bihar pegua térã Nepal pegua, sa ro'y XI).

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. http://www10.gencat.net/pres_casa_llengues/AppJava/frontend/llengues_detall.jsp?id=617&idioma=10

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]