Tráuko
Tráuko ha'e peteĩ mombe'ugua'u Chílegua, kóva ha'e peteĩ tekove oúva umi Chílo'e mombe'ugua'ukuéragui, ojeikuaa porãitereíva Chíle ñembýpe, ha ko tetã mombe'ugua'ukuéra apytépe kóva ha'e peteĩ umi ojehayhu ha ojekuaa porãvéva.
Mombe'ugua'u[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Umi oikóva Chílepe he'i ko mombe'ugua'u imbaretetereiha ha ikatu ombyai mombyrýgui, ikatu omopẽ peteĩ kuimba'e kangue. Ojekuaa Tráukope ikatu ombohayhu umi kuñanguérape omañavo hesáre, oipejúvo hesekuéra, oikévo ikerechápe ikatu hag̃ua ombohyeguasu chupekuéra.
Ndojekuaái moõguipa oú ha katu ojekuaa ha'eha pe mbói Kaikai ra'y, oñeheñói ko mbói ndohayhugui haguére umi tekove yvypórape. Tráuko oiko hembireko ndive ha’éva avei itajýra hérava Tráuka, kóva oñeheñói Tráuko oguereko hagué peteĩ jokupyty Kondená ndive. Tráuka ndive oguereko hetaiterei ta'yra ojoguava Tráukope ha'evo kuimba'e ha ojoguava Tráukape ha'evo kuña, ha ko'ava oguereko je'y umi itúvakuéra téra.
Ndojekuaai
Ojehechaháicha[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
Traúko ha'e peteĩ tekove ojoguava kuimba'epe ivaietereíva, imichiéteriva, ohupyty 80 cm, ha iretyma katu opa ipyñuãpe, upevare ndoguerekoi py.
Traúko oiko umi Chílo'e ka'aguyrape, oguereko peteĩ yvyra oguatáva herava pahueldún ha peteĩ hacha imichiva ha oguerekóva pu'aka, ikatuvare oity peteĩ yvyra oinupãvo chupe mbohapy jey. Oipuru peteĩ akã ao ha pe ija'o katu ojejapo quilinehagui, kóva peteĩ ka'avo okakuaava Chílo'e ka'aguykuérare.