El Niño-Ñembovava Ñembyvogua

Vikipetãmegua
Aravai ogueru va'ekue El Niño.

El Niño-Ñembovava Ñembyvogua ha'e mba'e ojehúva paraguasu Py'aguapýpe. Ojehero avei El Niño ha La Niña, karaiñe'ẽme he'ise "Mitã" ha "Mitãkuña".

El Niño oiko oñembyakúvo y paraguasu Py'aguapy apépe, ary mbohapy-apy térã hetave.[1] Y akumi oñepyrũ osyry mbegue Ekuatóry ha Perũ rembe'y renondépe, jepivénte oiko Arareñói aja. Yguasu hakuvévo ha ndaha'éivo jepivérõ guáicha, ikatu ojehecha aravai oparupi Yvy ape ári, Autarália ha Ñembykuarahyresẽ Ásiape ojehecha amave'ỹ puku, Ñemby Amérikape katu ojehecha oĩha okyite ha ndokyihápe.[2]

Yguasu ho'ysãvo paraguasu Py'aguapýpe, oiko La Niña. Upéicha avei ojehecha aravai oparupi, jepínte hi'are 5 jasy. Ko'ã mokõi mba'e ojehúva yguasúpe ojehero El Niño-Ñembovava Ñembyvogua, oje'e "oñembovavaha" sapy'ánte y hakuvégui ha ho'ysãve jey, "ñembyvogua" katu oikógui Yvy ñembyvogua vorekuépe.[3]

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. Ken Takahashi 2017, Fenómeno El Niño: “Global” vs “Costero” Tembiecharã:Wayback IGP, Min. del Ambiente, Perú
  2. Günter D. Roth (2003). Meteorología. Formaciones nubosas y otros fenómenos meteorológicos. Situaciones meteorológicas generales. Pronósticos del tiempo. Barcelona: Ediciones Omega, p. 300 (edición original alemana: Múnich, 2002).
  3. Climate Prediction Center (19 de dic 2005). «Frequently Asked Questions about El Niño and La Niña». National Centers for Environmental Prediction. Archivado desde el original, el 27 de agosto de 2009. Ojehechákuri árape: 17 de julio de 2009.