Zika Akãnundu
| Zika Akãnundu | |
|---|---|
 | |
| Oñemohendaháicha | |
| ICD/CIM-10 | U06.9, code change from 21 December 2015 U06.9, code change from 21 December 2015 |
| ICD/CIM-9 | 066.3 066.3 |
| DiseasesDB | 36480 |
| MedlinePlus | 007666 |
| MeSH | D000071243 |
Zika Akãnundu (ojeikuaáva avei Zika mymbachu'ĩ ñarõ mba'asýicha) ha'e peteĩ mba'asy oikóva upe Zika mymbachu'ĩ ñarõgui.[1] Tuichaháicha, ndohechaukái mba'asyapypẽ; ohechaukahápe katu naimbaretéi jepi ha ojogua Dengue Akãnundúme.[1][2] Umi mba'asyapypẽ apytépe oĩ: akãnundu, tesapytã, kangue joajuharasy, akãrasy ha mbita’i marã-akytã.[1][3][4] Mba'asyapypẽ hi'are jepi pokõi ára pevénte.[3] Upe mba'asy ndojukái ñepyrũrãme.[2] Ko pámo oñembojoaju upe Guillain–Barré mba'asy rechaukaha (GBS, inglés-pe oñemombykyháicha) rehe.[2]
Zika Akãnundu oñemosarambive ñati’ũ su’upy rupive; upe ñati’ũ ha’e Aedes lajagua.[3] Ikatu avei ko mba'asy oñemosarambíva poreno rupive ohasa kuimba'égui umi oporenóvape; avei ikatu oñemosarambi tuguy ñemondo rupive.[5][3] Umi hyeguasúva hasýrõ ikatu ombohasa avei imembýpe; ko mba'asy oñembojoaju avei membykua ha akã'i rehe.[1][6] Ikatu oñehesa'ỹijo ko mba'asy ojetopárõ Zika mymbachu'ĩ ñarõ ARN umi hasýva ruguy, ty térã rendýpe.[1][3]
Ojehapejoko hag̃ua, oñemomichĩva'erã ñati'ũ su'upy umi tenda oñemosarambiháme upe mba'asy, ha avei ojeipurukuaava'erã mombaryryru.[3][5] Oñemboyke hag̃ua ñati'ũ su'upy ikatu ojeipuru vícho mondyiha, tete aho’iha,ñati'ũ jokoha ha oñemboypava’erã yno’õ oñemoñaháme ñati’ũ.[1] Ndaipóri mba'asymombiaha oiko porãva.[3] Pohãnoharanguéra omomarandu umi kuñanguéra oikóva umi tenda oñemosarambiháme Zika 2015-2016-me ani hag̃ua hyeguasu, ha umi hyeguasúvape omomarandu ani hag̃ua oho ko'ã tenda rupi.[3][7] Ndaipórirõ jepe peteĩ ñepohãnopuku poravopyréva, Paracetamol (Acetaminofén) ikatu iporã mba’asyapypẽme g̃uarã.[3] Natekotevẽi jepi ojegueraha umi hasýva tasyópe.[2]
Pe mymbachu'ĩ ñarõ oguerúva ko mba'asy oñemoha'eño kuri 1947-me.[8] Upe ñemosarambi ñepyrũgua oñemboguapyva'ekue kuatiápe tapicha apytépe oiko kuri 2007-me, Estados Federados de Micronesia-me.[3] Ko jasyteĩ, 2016 jave, pe mba’asy oñemosarambíma 20 tenda América-gua rupi.[3] Avei ojeikuaa oikohague África, Asia ha Pacífico-pe.[1] Oikohaguére peteĩ ñemosarambi Brasil-pe 2015 jave, upe Tesãi Arapygua Atyguasu oikuaauka upéva ha'eha peteĩ Pavẽgua Tesãi Purupya'erã Oipy'apýva Pytaguarekóvape jasykõi, 2016-me.[9]
Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 "Zika virus." World Health Organization: January 2016. Nuoroda tikrinta 3 February 2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 "Factsheet for health professionals." Zika virus infection. European Centre for Disease Prevention and Control. Nuoroda tikrinta 22 December 2015.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 „Zika Virus: Rapid Spread in the Western Hemisphere“. Annals of Internal Medicine (2016). DOI:10.7326/M16-0150. ISSN 0003-4819.
- ↑ Musso, D.. „Rapid spread of emerging Zika virus in the Pacific area“. Clinical Microbiology and Infection, 20 (10), O595–6 (2014). DOI:10.1111/1469-0691.12707. PMID 24909208.
- ↑ 5,0 5,1 „Update: Interim Guidance for Prevention of Sexual Transmission of Zika Virus — United States, 2016“. MMWR. Morbidity and Mortality Weekly Report, 65 (12), 323–325 (1 April 2016). DOI:10.15585/mmwr.mm6512e3. PMID 27032078.
- ↑ „Zika fever and congenital Zika syndrome: An unexpected emerging arboviral disease“. Journal of Infection (2016). DOI:10.1016/j.jinf.2016.02.011. ISSN 01634453. PMID 26940504.
- ↑ «Brazil warns against pregnancy due to spreading virus», CNN, 24 December 2015. Ojehechákuri árape: 24 December 2015.
- ↑ „Genetic Characterization of Zika Virus Strains: Geographic Expansion of the Asian Lineage“. PLoS Neglected Tropical Diseases, 6 (2), e1477 (2012). DOI:10.1371/journal.pntd.0001477. ISSN 1935-2735. PMID 22389730.
- ↑ "WHO Director-General summarizes the outcome of the Emergency Committee regarding clusters of microcephaly and Guillain-Barré syndrome." Media Centre. World Health Organization: 1 February 2016. Nuoroda tikrinta 3 February 2016.