Chore
Chore Choré | ||
---|---|---|
Tetã | Paraguái | |
Tetãvore | tetãvore San Pedro | |
Távayguakuéra | 41.424 ava | |
Ape távagui | 348 km² | |
ISO | ||
Yvatekue | 227 m | |
Koordinasion |
Choré ha’e peteĩ distrito ha avei táva Paraguái retãme, tetãvore San Pedro-pe oĩva, opyta 330km táva guasu Paraguaýgui.
Ko distrito ha’e tenda tapichakuéra omba’apoha hetave kokuépe, péicha oñeñoty pety, soja, mandyjuha ambue mba’e.
Ijyvy iporãiterei kokuépe guarã ha avei oĩ heta tenda mymbakuéra ñangarekorã ganadería.
Pirapire rehegua tendagua sa’i ohupity, hákatu ary ohasaramovévape ojehechákuri okakuaaha ohóvo mbeguekatu, péicha rupi tendaguakuéra oikoporãvéta ary pyahúpe.
Tetãnguéra
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko distrito oguereko mba’yru guata ava guerahaha ohóva opavave tendápe uperupigua ha avei ohóva Paraguaýpe, Ciudad del Este, ha Pedro Juan Caballero gotyo, tetã ambuére katu oho Vrasil, Argentina ha Chile-pe.
Telecomunicaciones rehegua, ko distrito, péicha avei hetave tenda tetãvore ryepy pegua, oguereko servicio de telediscado, Paraguái ha pytagua pegua, sistema satelital hérava.
Yvate gotyo oja Lima ha distrito General Isidoro Resquín rehe, ko’ã mokõive tendágui ojei ysyry Jejui Guazú rupi.
Ñemby gotyo opyta distrito General Elizardo Aquino ha distrito San Estanislao.
Kuarahy resẽ gotyo oĩ distrito Guayaibí.
Ha kuarahy reike gotyo distrito San Pablo.
Hidrografía
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ysyry guasu:
- Jejuí Guasu
Ikatuhápe ojeho yga’ípe.
Oguereko jejahuha yvyku’i morotĩgui oikóva.
Ysyry:
- Capiibary.
- Yetyty.
Clima
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko distrito hérava Choré, péicha avei opárupi tetãvore San Pedro oguereko ararova oje’éva hese okyveha (lluvioso), ary pukukue.
Yvy he’õngue 70 ha 80%. Arapytu Mbyte ha’e 23ºC, hakuveha arahaku jave 35ºC ha michĩvéva araro’y jave 10ºC rupi.
Cómo llegar
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Terminal de Ómnibus Paraguaýgui osẽ ára ára jave heta mba’yruguata ohóva tetãvore San Pedro gotyo. Ojeike ko tendápe ruta III General Elizardo Aquino rupive.
Tapekuéra tetãvore ryepy pegua hetaiteve oĩ yvyreíva.
Ñe'ẽ
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko’ápe hetave oñeñe’ẽ ñe’ẽ guaraníme, 80% tendagua oñe’ẽ ha jopara (castellano-guaraní) oipuru 20% rupi.
Demografía
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko distrito Choré oguereko 41.424 ava.
Tapichakuéra oikóva okaraháre oĩ 93,97%.
Ogakuéra tenda pegua oĩ 6.616, ãvagui tava pegua ha’e 454 ha okaraháregua katu 6.162, péicha upi 93,13% ogakuéra ko distrito pegua oĩ okaraháre.
Ko’ágagua mba’ekuaa avakuéra ko distrito pegua, kuimba’e térã kuña ary pyahu rehegua ojeguereko ãva:
- Ko ary 2008-pe, avahuéra oĩma 41.424, pévagui 22.102 kuimba’e ha 19.322 kuña.
Indicadores socio-demográficos:
- Avakuéra imitãveva 15 arýgui 43,6%.
- Kuñakuéra 3,5 imemby.
- Ohohýva mbo’ehaópe 8,0%.
- Oñemba’apo sector primario-pe 72,5%.
- Oñemba’apo sector secundario-pe 7,3%.
- Oñemba’apo sector terciario 19,8%.
- Oñemba’apo labores agropecuarios-pe 72,3%.
- Óga oguerekóva servicio eléctrico 81,4%.
- Óga oguerekóva agua corriente 45,3%.
Educación
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko distrito oguereko Facultad de Ciencias de la Educación, Facultad de Derecho ha Ciencias Contables, ko’ã mbo’ehao guasu noĩri tetã poguýpe (es del sector privado).
Ko’ápe ou tapichakuéra oparupigua, tenda tuichakue jave.
Historia
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]INDERT, ha’evakue ymave Instituto de Bienestar Rural, ome’ẽ peteĩ ñu guasu opavave mba’erã, oguerekoóva 263 ha; Resolución Nº 487/ 88 rupive.
Oguereko ko’ã colonias:
- Colonia Industrial Cué.
- Colonia Ko’ẽ Pytã.
- Colonia Juayhu.
Comunidad Indígena
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ko distrito Choréme oĩ peteĩ ypykue renda:
- Ñu Apu'a
Ekonomía
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Hetaiterei ava ko’ápegua omba’apo pety ñotýme. Péicha ndareígui ojekuaa ko tendápe heta ary ohasava’ekuépe Capital del Burley, ha’éva tety rehegua, oikó chugui cigarrillo iporãva. Ko’ága rupi ndaha’evéima yma guarécha oñeñotýva.
Ha’e avei tenda oĩháme mymbakuérare ñemba’apo, ãva ha’e vaka, kavaju, ovcha ha kure rehegua.
Oĩ yvy ijyvateha ka’aguy ha avei ka’a renda.
Kokue pegua ko distrito tuichakue jave oĩ ñemitymby, mandyju, pety, takuare’ẽ, mandi’o, sésamo, cedrón paraguái, soja, papa, alfalfa, yva, manduvi ha trigo, avei girasol. Yvakuéra pa’ũme oĩ naranha he’ẽva ha háiva.
Avei oñemba’apo ka’avo hi’upývape horticultura.
Heta tapicha avei omba’apo pirakutu ohepyme’ẽva’erã.
Industria ryepýpe ikatu jahecha, yvyra rytĩha, petit grain ha ñandyry mbokajagui apoha.
Umi hérava servicios básicos, noiporãiete:
Energía eléctrica oguahẽ 18.1% ógape, y rehegua katu 14%.
Ndoguerekói desagüe cloacal ha ógakuéra oguerekóva pozo ciego 6% añónte.
Iñarandukue hetave ava omba’apóva, 60%, karapeterei, noguahẽi poteĩ ary mbo’ehaópe.
Ikatu ja’e avakuéra tetãvore pegua ndoguerekóiha arandu yvate, péicha rupi ndaikatúi oñakãrapu’ã pya’e ko tenda.
Ingresos y Pobreza
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Dirección General de Estadística, Encuestas y Censos rupive jaikuaa ko distrito Choré oguerekoha pirapire rehegua oikéva peteĩ ógape ha’eha 482.045 guarani, péva ha’e peteĩ avápe guarã 86.738 guarani, ohechaukáva oĩha 65,1% mboriahu, kóva ha’e mba’ekuaa tetãvore San Pedro rehegua.