Jeikogua reko

Vikipetãmegua
Yvate ha asu guive, aravopapaháicha, ojehecha: Kierkegaard, Dostoyevsky, Sartre, Nietzsche.

Jeikogua reko (karaiñe'ẽme: existencialismo) ha'e niko ñeimo'ã aty arandupykuaaty rapégui oñepyrũ saro'y XIX ha oñemyasãi saro'y XX mbyte mokõiha peve, orekóramo jepe mbo'epy ojuavýva,[1][2] imbo'epy tee he'i yvypórape oñepyrũ ñeimo'ã ohekáva kuaapavẽ, nde'iséi yvypóra hetépe, he'i katu oñepyrũ yvypóra hembiapópe, hemiandúme ha oikóvo ijehegui.[3] Jeikogua reko ohecha yvypóra tapicha oiporavokuaáicha ha oikuaa mba'épa iporã ha mba'épa ivai, yvypóra oikuaa omanotaha ha oiporavo va'erã mba'épa ojapóta hekovére.[4]

Karai arandu Søren Kierkegaard,[5][6] omba'apo amo saro'y XIX ñepyrũme, herakuã jeikogua reko rúicha.[7][8] Ha'e he'i yvypóra mante ikatu oiporavo mba'éichapa oikovéta, yvypóra mante ikatu omomba'eguasu hekove jeporavópe,[9][10] oikóramo jepe heta mba'e ha temiandu ojokoséva yvypóra ani hag̃ua ojapo ojaposéicha: jepy'apy, mba'e hekope'ỹ, tarova ha kaigue reko.[11]

Arandupykuaatýre oñemoarandúva jeikogua rekópe ou Kierkegaard rire oheja avei ko mbo'epy yvypóra hína oiporavopa va'erã, hákatu heta karai arandu ambuéva ohechauka mbo'epy ojuavymíva, mba'éichapa yvypóra ohupyty ivy'arã rehegua, mba'épa umi mba'ekuéra ojokóva hese rehegua, mba'épa umi mba'ekuéra ikatu omoambue yvypóra poravopy rehegua, ha oĩrõ Tupã[12][13] térã ndaipóriramo Tupã rehegua.[14][15] Jeikogua reko ñeimo'ã herakuãve umi arýpe opa rire Ñorairõ Guasu Mokõiha, heta tapicha ohekágui omombareterã yvypóra heko peteĩ ha hekosãso tee.[16]

Tapicha herakuãnguéra[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Arandupykuaatýpe[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Umi karai arandu herakuãvéva, ojapo ko ñeimo'ã jeikogua reko térã oñemyasãiva:

Ñe'ẽporãhaipýre[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Umi haihára herakuãvéva jeikogua rekópe:

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. John Macquarrie, Existentialism, New York (1972), pages 18–21.
  2. Oxford Companion to Philosophy, ed. Ted Honderich, New York (1995), page 259.
  3. John Macquarrie, Existentialism, New York (1972), pages 14–15.
  4. Bullock, Alan & Trombley, Stephen 1999. The new Fontana dictionary of modern thought. 3rd ed, Fontana, London. p297/8 Tembiecharã:ISBN
  5. Søren Kierkegaard - Fear and Trembling por Susan Scully Troy, (2008)
  6. 'Kierkegaard and Socrates' por D.R. Khashaba em "PHILOSOPHY PATHWAYS" (ISSN 2043-0728)
  7. Marino, Gordon. Basic Writings of Existentialism (Modern Library, 2004, p. ix, 3).
  8. Stanford Encyclopedia of Philosophy
  9. Watts, Michael. Kierkegaard (Oneworld, 2003, pp, 4-6).
  10. Lowrie, Walter. Kierkegaard's attack upon "Christendom" (Princeton, 1968, pp. 37-40)
  11. Corrigan, John. The Oxford handbook of religion and emotion (Oxford, 2008, pp. 387-388)
  12. Livingston, James et al. Modern Christian Thought: The Twentieth Century (Fortress Press, 2006, Chapter 5: Christian Existentialism).
  13. Martin, Clancy. Religious Existentialism in Companion to Phenomenology and Existentialism (Blackwell, 2006, pages 188-205)
  14. Robert C. Solomon, Existentialism (McGraw-Hill, 1974, pages 1–2)
  15. D.E. Cooper Existentialism: A Reconstruction (Basil Blackwell, 1999, page 8).
  16. Guignon, Charles B. and Derk Pereboom. Existentialism: basic writings (Hackett Publishing, 2001, page xiii)

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]