Eho kuatia retepýpe

Judo

Vikipetãmegua
Judo

Kyūzō Mifune ha Jigorō Kanō
Mba'eichagua Grappling
Hekopy Gendai Budō
Hetã Hapõ
Oúva Jiu-jitsu, ju-jutsu o ju-jitsu
Ojapo Jigorō Kanō
Tekombo'e Kodokan
Oúva chugui Sambo, Jiu-jitsu (Brasil), Kosen judo, Daido-Juku Kudo, Hapkido (Ne-waza), Karate-do (Ashi waza)
Aporeko Ñande rete ñemombo, ñemongaráu, ñemomyi'ỹ, ajuvoka, jejopy ñesẽ ha po ñenupã.
Ojopokoháicha Ojopokoite
Jetepyso Ary 1964 guive
[editar datos en Wikidata]

Judo térã júdo ha'e ñonupã ha jetepyso Hapõ javegua peguáva ojapo karai Jigorō Kanō. Oike Ñembosaraipavẽ ñeha'ãme peteĩ jetepyso ramo ary 1964 guive.[1][2]

Ko ñe'ẽ "judo" ou Hapõñe'ẽgui ha ikatu he'ise «tape ombohetepýuva», ombokatupyryse hendivénte ñande rete, ñane apytu'ũ ha ñane remiandukuéra.

Karai Hapõygua Jigorō Kanō ary 1882 jave omoheñói ko jetepyso, upe aja ombohéra ichupe Kano-Ryu-Jujutsu, omano rire, karai Kyūzō Mifune osegi ha omoporãve, upe jave heñói judo ko ára peve jaikuaáva. Kanō oiporu aporeko (ñande rete ñemombo, ñemongaráu, ñemomyi'ỹ, ajuvoka, jejopy ñesẽ ha po ñenupã) ha aporape (ñemýi, jepyta, ñande rete jeva, mba'éichapa ñanepytuhẽ va'erã ha ambuéva) oúva mokõi ñonupã rekombo'e ymaguarégui, ombojoaju ichupekuéra ha omoambuemi toiko hag̃ua peteĩ ñonupã oñeha'ãva jetepysóicha. Kóva mboyve, umi aporeko ndojeiporúi jetepysópe ha ñeha'ã gua'úpe, ikatu hikuái oporojuka, upévare Kanō oñeha'ãmba oñemoarandúvo ojapo hag̃ua mba'e pyahu ikatúva oiko jetepyso ramo.[2][3]

Jigorō Kanō oguenohẽ aporeko ha aporape ñonupã hérava Jiu-jitsu pegua, Tenjin Shin'yō-ryū (天神真楊流) ha Kitō-ryū (起倒流), mokõi tekombo'e ñonupã rehegua umi samurái oñembokatupyryhápe. Kanō omopeteĩ ko'ãva hekombo'épe hérava Kodokan.

Judo ojejuhu umi irundy ñonupã oñeha'ãvéva apytépe yvy ape ári. Upe Kodokan Judo hekombo'égui oñeguenohẽ ko jiu-jitsu Europagua, jiu-jitsu Amerikagua, ha jiu-jitsu Brasil-gua, sambo Rrúsiape, ha upe Nihon Tai Jutsu hekombo'égui oñeguenohẽ heta mba'e jahecháva Hapkido Koréa peguáva ha Krav magá Israel peguávape.[4]

  1. "Britannica, "Judo"."
  2. 2,0 2,1 『日本大百科全書』電子版【柔道】(CD-ROM version of Encyclopedia Nipponica, "Judo").
  3. "Kodokan Judo Institute, "What is Seiryoku-Zenyo?"."
  4. "Teaching of Kanō Jigorō Shihan."
  • Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Judo reheguaCommons.