Museo Nacional de Bellas Artes de Asunción
Museo Nacional de Bellas Artes, oiméva tape Mcal. Estigarribia esq/ Iturbe tavaguasuParaguaýpe, ohechaukáva 650 obra de arte, pintura, escultura, cerámica, grabado, fotografía, umi artista paraguayo ha internacional. Péicha ojeguereko moneda yma guaréva, tembiporu ha opáichagua mueble ha tembiporu ijára oiporuvaꞌekue.
Omopyenda ary 1909 jave coleccionista Silvano Godoy, peteĩha director general de Museos y Archivos Paraguáipe.
Ko edificio oime Archivo Nacionalpe, orekóva umi colección documentokuéra ojoajúva ñane retã rembiasa ndive.
Tembiasa
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Arte Plástica Paraguáipe
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Ojavývo mabue tetã latinoamericano, ha upéi conquista omoñepyrũva tembiapo haimetéva ojapóva producción ha valoración obra de artekuéra rehe Paraguáipe, péicha okakuaa arte, opávave, ojehecháva marcada accidentado rembiasa orekóvape.
Kóva rica tradición artesanal oúva etnia oikóva umi territorio opáichaguáva omoañetéva tetã, noñemoañetéiva impacto orekóva proceso de colonización jave. Péicha avei, oguahẽvo misionero jesuita ha franciscano, oñepyrũ oñemoambue ha purahéi, arquitectura ha, opuꞌã, talla de imágen apo, oñembosarái ha omotenonde peteĩ kuatia oñemombaꞌeguasúva artesanalmente teỹinguéra.
Oñemosẽvo Hesu Irũ Aty ha oguejývo presencia franciscana, oñembotapykue producción artística. Situación omoñepyrũva omoambue saary XIX-ha gotyo osẽvo mokõi pintor paraguayo: Saturio Ríos ha Aurelio García, ombohetáva arquitecto ha constructor europeo oipytyvõva omohuã haguã perfil urbano tavaguasúpe Asunción, capital República pyahu.
Jepénte Ñorairõ Paraguaigua (1864-1870), ohapejoko ñemongakuaa arte reheguáva, oikuaveꞌẽ escenario ideal ñemitỹrã peteĩ ilustración satírica. Umi revista “Kavichui” ha “El Centinela”, oeditáva ha oimprimi hovái, péva orepresenta mokõi techapyrã, péicha punto de vista histórico ha estético. Péicha upe impresión ojapóva ilustración rehe, koꞌãva oemplea técnica del grabado, ohechávo Gregorio Cáceres principal creador.
Oguahẽvo masiva e inmigrante, ijapytépe oiméva heta artista europeo, omarkáva valiosa impronta ombokakuaávo arte nacional. Italiano Guido Boggiani, ohecha arte indígena; académico Héctor Da Ponte, ombaꞌapo mitãrusu formación rehe, ha francés Julio Mornet, oime pokõi ary Paraguáipe, koꞌápe, ambue tembiapo mbytépe, omotenonde pintura ombojeguáva cielo raso Palacio de López-pe. Péicha koꞌã gestión Guido Boggiani ombohapéva ha oipytyvõva institución culturalkuérape, umi mitã pyahu artista, Carlos Colombo, Juan Samudio, ambue tekove, oiméva oñemoarandu orekóvo umi becas de estudio Itáliape, koꞌápe operfecciona técnica orekóva opávave mboꞌehao orekóva orientación académica. Oúvo, ombaꞌapo, principalmente, pintura de paisaje ha retratokuéra rehe.
Juan Silvano Godoy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Umi arýpe, Juan Silvano Godoy, (1850-1926) peteĩ político paraguayo familia acomodá-gua, ombaꞌapo ha ombyaty peteĩha colección artes plásticas oguahẽva tetãme.
Péicha avatar política paraguaya, ojejopy oho haguã oka gotyo opáicha oñembyaty hikuái, oipytyvõ ojogua haguã colección de pintura ha escultura, ijapytépe ojepytaso umi obra Coubert, Murillo,Tintoretto, ambuéva. Juan Silvano Godoy oñemoĩ, ombaꞌapo, pintura decimonónica tardía rehe, ombojopyru naturalismo ha simple academicismo. Péicha colección avei ombohetáve obra artista contempráneo Río de la Plata-gua.
Koꞌã árape siglo XX, heꞌi Gobierno paraguayo orekóha upe deseo opávave obra, oñembyatýva ĩhtitusiõme, oguapývo base koꞌágã Museo Nacional de Bellas Artes. Museo Godoy opyta amo ipahápe oñemoheñói 1909 jave, dirección Godoy oisambyhýva, omano meve. Ary 1939 jave, ko institución ojeofisialisa Estado rehe haꞌéva Museo Nacional de Bellas Artes].
Etapa Ojoajúha
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Koꞌã obra oojoguáa Juan Silvano Godoy ou umi artistas siglo XVII-gui, italiano ha francés siglo XIX mbytévo, oipyha ñepyrũva umi argentino ojoguáva ha orekóva relevancia década posterior ha, supuesto, opavave generación pintores paraguayos: Andrés Campos Cervera, Carlos Colombo, Juan Samudio, Jaime Bestard, Roberto Holden Jara, Pablo Alborno, Modesto Delgado Rodas ha Ignacio Núñez Soler, koꞌãva representante omoñepyrũva ehkuéla, mbarete ha kyreꞌỹme.
Ijapytépe umi obra artística paraguayo ojapóva oñemotenondéva colección de dibujos Miguel Acevedo, péva visión satírica ohenóiva “belle époque” ha umi personaje, omoañetéva cincuenta y siete obra ijeheguietéva, ojegueroviáa haꞌéha peteĩ serie oñemombaꞌeguasuvéva orekóva ko Museo. Péicha ary 1989 oñemotenonde joaju Museo orekóva público, oipeꞌáva hokẽ exposición umi artista nacional ha extranjero, omotenondéva performance ha organización opáicha actividad educativo-cultural, ovaléva reconocimiento umi generación oúva oguerohorýva.
Tuicha mbaꞌe resultado osẽva exposición ojapóva fotógrafo japonés Daisaku Ikeda, péva haꞌe peteĩ muestra gráfica alemana contemporánea ha ohechaukáva tejido étnico boliviano. Omombaꞌeguasu exposición “Jataity vive” (Jataꞌity oiko), péva ohechauka umi prenda oipyháva poꞌi asy ao poꞌi rupive. Museo oreko peteĩ ekípo arandu ha ikatupyrýva restauradorkuéra, ombohapéva omongakuaa haguã permanente vigilancia, ñangareko ha conservación umi obra oatesoráva.
Colecciones del museo
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Pintura paraguaya
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]La colección de pintura paraguaya cuenta con obras de artistas del siglo XIX como Saturio Ríos, Aurelio García, W:S: Scheler. Entre los artistas del siglo XX sobresalen Andrés Campos Cervera, Pablo Alborno, Juan Samudio, Héctor Da Ponte, Miguel Acevedo, Modesto Delgado Rodas, Roberto Holden, Jaime Bestard, Fabiola Adam, Ofelia Echagüe Vera, Laura Márquez, Olga Blinder, Edith Jiménez, Carlos Colombino.
Pintura internacional
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Los países con mayor número de obras son: Argentina, Brasil, España, Francia, Uruguay e Italia. También están representados Alemania, Bolivia, Estados Unidos, Perú, Chile, Bélgica, Corea ha Filipinas.
Escultura
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Koꞌãva apytépe colección de escultura oñemombaꞌeguasúva artista paraguayo Patricia Ayala, Andrés Campos Cervera, Roberto Ayala, Hugo Pistilli, Jorge Trigo ha Angel Yegros, avei umi talla heñóiva reducción Jesuítica. Museo avei ohechauka umi obra escultórica oimehápe umi artista Francia, Italia ha Argentina.
Colecciones personales
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Saturio Ríos
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]El Obispo Manuel Palacios ”Andrés Campos Cervera” El Portalet,Vila Joyosa aguafuerte
Caacupe óleo sobre madera
Esopo óleo sobre tela
Cabeza de india cerámica
Pablo Alborno
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Cabeza de viejo óleo sobre tela
Muchacho con azada óleo sobre tabla
Lapacho rosado óleo sobre tela
Lapacho amarillo óleo sobre tela
Anticoli óleo sobre tela
Paisaje veneciano óleo sobre tela
”Juan Samudio”
El árbol de Artigas
óleo sobre tela
Paisaje de Venecia óleo sobre tela
Roberto Holden
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Campesino con niño óleo sobre tela
Mujer campesina óleo sobre tela
Retrato de Julio Correa óleo sobre tela
Olga Blinder
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Cabeza xilograbado
Chiperas serigrafía
Ñandutí III xilografía
Jaime Bestard
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]El patio de mi madre óleo sobre tela
Campesino trabajando en trapiche óleo sobre tela
Arsenio López Decoud dibujo, lápiz carbón
El violinista Fernando Centurión tempera, carbón y pastel
Jean Paul Casabianca dibujo, carbón y pastel
José Rodríguez Alcalá dibujo, lápiz carbón y pastel
Referencia
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]Museo Nacional de Bellas Artes. Instituto Cultural Paraguayo Alemán Goethe Zentrum. Asunción, 2003