Nupãkuaa
Nupãkuaa térã arte marcial ha'e mayma aporeko ha jepokuaa ohekáva ñande rete ñemongu'e hag̃ua ñañeñangarekóvo térã ñainupãvo oiméne ñanerairõsévape. Nupãkuaa ndaha'éi ñerairõ rei, oiporu katu tekombo'e ha arandu ymaite ojejapóva, upéicha ohekombo'e jaiko porãve hag̃ua ha ani ñañonupãrei.[1]
Yvy ape tuichakuévo oĩ nupãkuaa opaichagua, jepivénte ndoiporúi hikuái mboka térã ambue tembiporu ikatúva oporojukarei, avei osegi hekópe hekorã ha hekombo'e yma.[2] Ásiape jajuhuve umi ojekuaavéva, umíva apytépe ikatu ja'e karáte, judo, hapkido, krav maga, kung fu, muay thai, taiji quan, jujutsu, kempo ha gatka, jepémo hetaite ambuéva oĩ. Ambue ojekuaaite avei ha ndoúi Ásiagui niko ko'ãva: sambo Rrúsia pegua, box, wrestling, kickboxing, capoeira ha jiu-jitsu Brasil pegua. Oĩ avei nupãkuaa Amérika ypykue mba'eteéva, ijapytépe jajuhu yaomachtia, yaotiliztli, ñenupã tarahumára ha mani Yvate Amérika pegua, aipenkuit, huka-huka, idjassu, ñenupã marajoára, makulele ha xondaro guarani Ñemby Amérika pegua.
Ko'ãga jahechave tapichakuéra ojapóva nupãkuaa ohekávo oñemoporãve hesãi, oñembokatupyryve térã oñeñangareko hag̃ua.
Ko ñe'ẽ arte marcial ojeiporu heta ñe'ẽtépe ha ou latinañe'ẽgui ha he'ise "Márte rembiapoporã". Márte ha'e va'ekue tupã ñorairõ ha ñangarekoha Rróma Ymaguare pegua, upévare ojeiporu ko téra arte marcial ymaite guive oñembohéra hag̃ua mayma ñeha'ã oñenupãhápe ñorairõme.[3] Kuarahyresẽ Ásiape katu ojeiporu wushu ha ñe'ẽ ambuéva heseguáva, upéva avei he'ise "ñorairõ rembiapoporã".
Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]
- ↑ «Criadas para a autodefesa, as artes marciais têm origem na pré-história», 22/09/2012.
- ↑ http://g1.globo.com/mundo/noticia/posse-de-donald-trump-como-presidente-dos-eua-fotos.ghtml
- ↑ Clements, John. „A Short Introduction to Historical European Martial Arts“. Meibukan Magazine (Special Edition No. 1), 2–4 (January 2006).