Náuru

Vikipetãmegua
Tavakuairetã Náuru
Náuru


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: God's Will First
(Ingleñe'ẽme: «Tupã rembipota tenondéva»)
Tetã Momorãhéi: Nauru Bwiema (Náuruñe'ẽme: Nauru, ore retã)
Tavusu Jarẽ[1]
Táva tuichavéva Denigomodu[1]
Ñe'ẽnguéra Ingleñe'ẽ ha Náuruñe'ẽ
Tetãygua réra Náurugua, Náurugui
Tekuái reko Tavakuairetã amandajerapépe
Tendota Baron Waqa
Tetã Amandaje Parlamento de Nauru
Sãso
 • Arange
Autarália pegua
31 jasyteĩ ary 1968
Yvy apekue Ñemoĩha 239.º
 • Opaite 21.3 km²
 • Y (%) imichĩeterei
Y rembe'y 30 km
Yvyty yvatevéva Command Ridge
Ava hetakue Ñemoĩha 230.º
 • Hetakue 11,567 hab.
 • Typy'ũ 213 hab./km²*
 • Opaite (2001) 60 millones US$
 • Per cápita 5000 US$
Viru Dólar australiano AUD
Ára UTC+12
ISO Jehero 520 / NRU / NR
Tetã renda tee Ñandutíme .nr
Tetã pumbyry papapy +674
Tetã puhoe papapy C2A-C2Z
COI Jehero NRU
Opaite Tetã Yvýgui
  1. Jarẽ ha'e peteĩ tavapy oĩháme ko tetã rekuái róga kuéra. Náuru ndorekói tavusu, ndaipóri táva ko tetãme, tavapy oĩnte.

[editar datos en Wikidata]

Náuru, héra tee hína Tavakuairetã Náuru (Náuruñe'ẽme: Ripublik Naoero; Ingleñe'ẽme: Republic of Nauru), ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva Mikyonésia-pe, paraguasu Py'aguapy ipehẽngue mbyteguápe, ijyvy apekue ha'énte voi peteĩ ypa'ũ upe Yvy ekuato ojehasahápe hi'aguĩete, ñemby gotyo. Ijerére ojejuhu, yguasu rupive, yvate gotyo umi Tetãvore Ñembyatypyre Mikyonésiagua, kuarahyresẽ ngotyo tetã Kiriváti, ñemby gotyo Ypa'ũnguéra Salomõ ha kuarahyreike gotyo ojejuhu tetã Pápua Gynéa Pyahu. Amo 4000 km ñemby kuarahyreike gotyo ojejuhu tetã Autarália. Náuru ha'e niko ykuãirũ apu'amíva ha yvatéva, ijyvy apekue ohupytýnte 21,3 km².

Ymaguare guive oiko Náuru ypa'ũme opaichagua te'ýi Mikyonésia pegua ha Polinésia pegua, sa'ary XIX ipahápe, Mburuvi Alemáña oñembojára Náuru rehe ojapo hag̃ua peteĩ ikolónia. Alemãna ndaipu'akái ramo Ñorairõ Guasu Peteĩháme, Náuru oime Autarália, Selánda Pyahu ha Tavetã Joaju ipoguýpe. Ñorairõ Guasu Mokõiha jave, ñorairõhára aty Hapõ pegua ondyry Náurupe ha oñembojára ko ypa'ũ rehe. Opa rire ñorairõ ha oñemosẽ rire umi Hapõ retãygua ko ypa'ũgui, Náuru oime jey Autarália ipoguýpe ohupyty peve isãso ary 1968-pe.

Mbovymi tekove kuéra oikóramo jepe Náurupe, amo 10 000 tetãygua ary 2011-pe, Náuru rehe oisãmbyhy 16 tendota isãso guive ary 1968-pe amo 30 jejokuái rupive (jey ojupi oisãmbyhy hag̃ua), oĩ techapyrãme karai Bernard Dowiyogo oisãmbyhy 7 jejokuái rupive. Ary 2003 ha'e niko ary Náuru ñesãmbyhy ipyta'ỹvéva, oisãmbyhýgui ko tetãre 5 tendota 6 jejokuái rupive. Náuru ha'e tetã hekosãsóva michĩvéva Oseanía pegua, ha tetã michĩvéva mbohapyha opa Yvýgui, Vatikáno ha Mónako rire.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]


Autarália ha Oseanía

Autarália | Fíji‎ | Kiriváti‎ | Mikyonésia | Náuru‎ | Paláu‎ | Papúa Gynéa Pyahu‎ | Samóa‎ | Selánda Pyahu‎ | Tónga | Tuválu | Vanuátu | Ypa'ũnguéra Marshall‎ | Ypa'ũnguéra Salomõ‎