Kuáite
Tetã Kuáite | ||||
---|---|---|---|---|
Kuáite | ||||
| ||||
Tetã Momorãhéi: النشيد الوطني, Al-Nasheed Al-Watani | ||||
Tavusu (ha táva tuichavéva) | Kuáite | |||
Ñe'ẽnguéra | Áraveñe'ẽ | |||
Tetãygua réra | Kuáitegua | |||
Tekuái reko | Porokuái peteĩme léi guasu rupive | |||
• Emir | Sabah Al-Ahmad Al-Yaber Al-Sabah | |||
• Sãmbyhyhára peteĩha | Yaber Al-Mubarak Al-Hamad Al-Sabah | |||
Tetã Amandaje | Asamblea Nacional de Kuwait | |||
Sãso • Emirato • Acuerdo anglo-otomano Sãso • Protectorado • Declarada • Léi guasu • Iráke ñorairõ • Gobernación Sãso • Ñemosãsombýre |
Emiráto Nechd pegua 1752 - 1913 29/07 ary 1913 Tavetã Joaju pegua 1914 - 1961 19/06 ary 1961 11 jasypateĩ ary 1962 2 jasypoapy ary 1990 28 jasypoapy ary 1990 Irak pegua 26/02 ary 1991 | |||
Yvy apekue | Ñemoĩha 157.º | |||
• Opaite | 17 818 [1] km² | |||
• Y (%) | 0 [1] | |||
Tembe'y | 475 km [1] | |||
Y rembe'y | 499 km [1] | |||
Yvyty yvatevéva | Mutla | |||
Ava hetakue | Ñemoĩha 137.º | |||
• Hetakue | 2 695 316 hab. | |||
• Typy'ũ | 116 hab./km²* | |||
PIB (PPA) | Ñemoĩha 52.º | |||
• Opaite (2017) | US$ 317.068 sua | |||
• Per cápita | US$ 73.017 | |||
PIB (nominal) | Ñemoĩha 55.º | |||
• Opaite (2017) | US$ 161.885 sua | |||
• Per cápita | US$ 37.280 | |||
IDH (2015) | 0,800[2] (51.º) – Iporãite | |||
Viru | Dinar kuwaití (د.ك, KWD) | |||
Ára | UTC+3:00 | |||
• Arahakúpe | No aplica | |||
ISO Jehero | 414 / KWT / KW | |||
Tetã renda tee Ñandutíme |
.kw | |||
Tetã pumbyry papapy |
+965 | |||
Tetã puhoe papapy |
9KA-9KZ | |||
COI Jehero | KUW | |||
Opaite Tetã Yvýgui | ||||
[editar datos en Wikidata] |
Kuáite (áraveñe'ẽme: دولة الكويت, Dawlat al-Kuwayt), ha'e peteĩ tetã hekosãsóva árave ojejuhúva Kuarahyreike Ásia-pe, Arávia Yvyapy ijapy yvate kuarahyresẽme ha parapyte Péysia pegua ijapy yvatépe, ijerére ojejuhu yvate gotyo tetã Iráke ha ñemby gotyo ojejuhu tetã Arávia Saudíta. Ko tetã réra, Kuáite ou upe ñe'ẽngue áraveñe'ẽgui كوت kūt, he'iséva «óga mbarete».[3] Kuáite yvy apekue ohupyty 17 818 km²[1] ha ary 2012-pe ojeipapa amo 2.695.000 tapichakuéra oikókuri ipype.
Sa'ary XVIII ha XIX jave, Kuáite ha'e akue yvy pehẽnguemi imba'ehetáva oñeñemurã, heta mba'epy ha mba'e apopy ohasa Kuáite rehe opytágui Índia ha umi tetã Ásia Kuarahyreike mbytépe.[4][5][6] Kuáite-pe ojejapo avei opaichagua ygarata ha yga guasu ojeipuru akue parapyte Péysia pegua ýpe,[7] hákatu sa'ary XX iñepyrũme Kuáite ndaha'evéima mba'eguasu ha oñemomichĩ.[8] Oiko jave Ñorairõ Guasu Peteĩha (1914 — 1918) upe Mburuvi Vyretáña ojoko ha ndohejái oiko ñemu Kuáite-pe, Kuáite oipytyvõgui Mburuvi otománo ruvicháre.[9][10] Ñorairõ Guasu Peteĩha ipaha rire, Kuáite ha'e akue emiráto hekosãsóva Tavetã Joaju ipoguýpe.[11] Ary 1937-pe ojejuhu itakyra rupa peteĩha Kuáite yvýpe.
Kuáite ohupyty isãso Tavetã Joajúgui ary 1961-pe. Ary 1990-pe Saddam Hussein oisãmbyhývo tetã Irákere oike mbaretehápe Kuáite retãme ha omoĩ ijyvy ipoguýpe, pokõi jasy Kuáite opyta Iráke ipoguýpe ha upéi Tetãvore Joapykuéra oho oipytyvõ hag̃ua Kuáitepe, upéicha oñepyrũ upe ñorairõ guasu parapytégui. Iráke ñorairõhára aty osẽ Kuáitegui Tetãvore Joapykuéra oñemotenondégui, hákatu osẽ aja ohapy amo 800 itakyra rupa Kuáite pegua, heta ombyaíva Kuáite ijyvy ha ipirapire mba'apo ñemohenda.[12] Las infraestructuras del país quedaron devastadas durante el conflicto y tuvieron que ser reconstruidas.[13] Ary 2003-pe Tetãvore Joapykuéra ñorairõhára aty oho jey Kuáite-pe oñembosako'i oike hag̃ua Iráke-pe.
Kuáite ha'e tetã iporokuái peteĩme léi guasu rupive amandajerapépe[14] ha itavusu ha táva tuichavéva ha'e Táva Kuáite. Kuáite ha'e tetã 5ha orekovéva itakyra ijyvy apekuére,[15] upévare imba'ehetaite ko'ãga ha haimete ndaiporivéima tekotevẽ.[16]
Mandu'apy
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 CIA. «Kuwait - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 17 de febrero de 2017.
- ↑ PNUD (27 de marzo de 2017). pnud (ed.): «"Informe sobre Desarrollo Humano 2016"» (en inglés). Ojehechákuri árape: 13 de abril de 17.
- ↑ KUWAIT — Institute MEDEA
- ↑ «Kuwait: A Trading City». Eleanor Archer (2013).
- ↑ Jonathan M. Bloom, Sheila Blair (2009). The Grove Encyclopedia of Islamic Art and Architecture, Volumen 3. p. 33. http://books.google.com.kw/books?id=un4WcfEASZwC&pg=RA1-PA405&dq.
- ↑ «Kuwait - The Economy». Library of Congress Country Studies (2003).
- ↑ «The Shia Migration from Southwestern Iran to Kuwait: Push-Pull Factors during the Late Nineteenth and Early Twentieth Centuries». Georgia State University págs. 67 & 72 (2012).
- ↑ Mary Bruins Allison (1994). Doctor Mary in Arabia: Memoirs. p. 1. http://books.google.com/books?id=eUVop4Jd5L8C&pg=PR13&dq.
- ↑ David Lea (2001). A Political Chronology of the Middle East. p. 142. http://books.google.com/books?id=f25h1qJLtnAC&pg=PA142&dq.
- ↑ Lewis R. Scudder (1998). The Arabian Mission's Story: In Search of Abraham's Other Son. p. 104. http://books.google.com/books?id=nKBn1AOZUrwC&pg=PA104&dq.
- ↑ Mary Ann Tétreault (1995). The Kuwait Petroleum Corporation and the Economics of the New World Order. p. 2. http://books.google.com/books?id=jqMLNJ3tUYMC&pg=PA13&dq.
- ↑ Chilcote, Ryan (3 de enero de 2003). Kuwait still recovering from Gulf War fires. CNN. http://www.cnn.com/2003/WORLD/meast/01/03/sproject.irq.kuwait.oil.fires/index.html.
- ↑ «Country profile: Kuwait». BBC News. 16 de diciembre de 2009. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/middle_east/country_profiles/791053.stm.
- ↑ «Kuwait». Encyclopedia Britannica.
- ↑ «Kuwait to give 4,500 study abroad scholarships». thepienews.com. 22 de julio de 2013. http://thepienews.com/news/kuwait-backs-4500-to-study-abroad/.
- ↑ «CIA – The World Factbook – Rank Order – GDP – per capita (PPP)Archive copy». Cia.gov. Archivado desde el original, el 2013-04-242013-04-24. Ojehechákuri árape: 2018-02-152018-02-15.
Joaju
[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]- Wikimedia Commons oguereko ta'ãnga Kuáite reheguaCommons.
- Kuáite rekuái
Ahyganitã | Arávia Saudíta | Ayméña | Aservaijã | Chína Tetarã Retã | Arávia Emiráto Joapykuéra | Filipína | Hapõ | Horytáña | Índia | Indonésia | Irã | Irake | Israel | Jemẽ | Kambója | Kasahitã | Katára | Kirigitã | Kuáite | Kuarahyresẽ Timor | Láo | Lívano | Malásia | Mayndíva | Miama | Mongólia | Mburunéi | Nepal | Ñemby Koréa | Omána | Pakitã | Paletína | Rrúsia | Singapúra | Síria | Siri Lãka | Tajikitã | Tailándia | Tuykía | Tuykomenitã | Uvekitã | Varéĩ | Vangyladẽ | Vienã | Vutã | Yvate Koréa |