Seilãu

Vikipetãmegua
(Ojegueraha jey Sri Lanka guive)
Tavakuairetã Jekopytyjojápe Socialista Sri Lanka
Sri Lanka


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã Momorãhéi: ශ්‍රී ලංකා මාතා Sri Lanka Matha
(Seilãuñe'ẽme: «Sy Sri Lanka»)
Tavusu Sri Jayawardenapura
Kotte
[1] [1][2]
Táva tuichavéva Kolómbo
Ñe'ẽnguéra Seilãuñe'ẽ ha támil ñe'ẽ
Tetãygua réra Seilãuygua
Seilãygua
Tekuái reko Tavakuairetã mburuvichavy rapépe[2]
Tendota
Sãmbyhyhára peteĩha
Maithripala Sirisena
Ranil Wickremesinghe
Tetã Amandaje Parlamento de Sri Lanka
Sãso
 • Ñesãmbyhy peteĩha
 • Tavakuairetã
Tavetã Joaju pegua
4 jasykõi ary 1948
22 jasypo ary 1972
Yvy apekue Ñemoĩha 122.º
 • Opaite 65610[3] km²
 • Y (%) 4,4
Tembe'y 0 km[3]
Y rembe'y 1340 km[3]
Yvyty yvatevéva Pidurutalagala
Ava hetakue Ñemoĩha 57.º
 • Hetakue 20.905.456[4] hab. (2017)
 • Typy'ũ 309 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 68.º
 • Opaite (2016) 237.791 sua dólar
 • Per cápita 11.189 dólar
IDH (2015) Decrecimiento 0,766[5] (73.º) – Iporã
Viru Rupia de Sri Lanka (රු, LKR)
Ára SLST (UTC +5:30)
 • Arahakúpe Ndorekói
ISO Jehero 144 / LKA / LK
Tetã renda tee Ñandutíme .lk, .இலங்கை
Tetã pumbyry papapy +94
Tetã puhoe papapy 4PA-4SZ
Tetã aviõ papapy 4R
Mba'yrumýi papapy tee CL
COI Jehero SRI
Opaite Tetã Yvýgui
  1. Oĩ gueteri tetã rembimoĩmbyre Kolómbo távape.

  2. Seilãu léi guasu he'i ko tetã heko peteĩva ha jekopytyjoja rekópe oĩ.

[editar datos en Wikidata]

Seilãu térã Sri Lanka (héra tee niko Tavakuairetã Jekopytyjojápe Socialista Sri Lanka (Seilãuñe'ẽme: ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජය, Sri Lankā Prajathanthrika Samajavadi Janarajaya; támil ñe'ẽme: இலங்கை சனநாயக சோஷலிசக் குடியரசு, Ilaṅkai caṉanāyaka cōṣalisak Kuṭiyarasu) ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ijyvy apekue hína peteĩ ypa'ũme ojejuhúva Ásia-pe, Vengála parapyte yguasu mbytépe, iñesãmbyhy niko mburuvichavy rapépe oĩ. Ijyvy apekue oñemohenda upéicha: porundy tetãvore ha 24 táva aty.

Ymaguare, ko ypa'ũ ojehero téra opaichagua: «Lanka», «Lankadvīpa», «Simoundou», «Taprobane», «Serendib» ha «Selan», ipahápe tapichakuéra ombohéra ko tenda «ypa'ũ héra hetaitereíva». Kolónia ára jave, ko ypa'ũ oñembohero «Seilãu». Ijyvy ysaja hekope'ỹgui ha oĩgui Índia hi'aguĩ tapichakuéra ombohéra avei ko ypa'ũ «Índia resa'y».

Ymaguare guive Seilãu ha'e yvy ombojoajúva Kuarahyreike Asia ha Ñembykuarahyresẽ Asia ygarata jehópe, ko ypa'ũ oĩgui imbyteitépe, ymaguare guive ko tetã Vúda rekotee ha jerovia hendaite avei. Ko'ãga ko tetã hekojoparaite, ijerovia opaichagua ha hetãygua ijypykue opaichagua avei, ko tetãme mbohapýgui peteĩ tapicha ijerovia Vúda rapére, oĩ avei hetaite ijerovia Indu jeroviáre, Hesu rapére ha islãre. Umi ijypykue Seilãuygua hetave hína, oĩ avei umi ijypykue támil, árave kuéra, ijypykue Malásia retãygua ha ambuéva.[6]

Seilãu herakuã ojapo ha oñemu yvyrapetái, mba'e tykuarã, taperyva, ysy ha mbokaja, ijyvy apekue ojejuhu heta mba'eapopyha ha ojehecha ko tetã oñemomba'eheta pya'e. Ko tetã hetaite mba'e rechaukarã porã avei, ika'aguy hetáva ha y rembe'y porãitéva.

Heta ary Seilãu oñesãmbyhy ae ha upéi Poytuga ha Olánda ojapo ikoloniarã amo saro'y XVI guive, oñembohasa mboyve ypa'ũ ñesãmbyhy Mburuvi Vyretáñame guarã ary 1815-pe. Ñorairõ Guasu Mokõiha oiko jave, ojeipuru ko tetã oñembosako'i oñorairõ hag̃ua Mburuvi Hapõ rehe. Ñemongu'e guasu heta atýgui ohekáva jokuaikuaa hekosãso oiko saro'y XX ñepyrũme, upéicha ohupyty isãso ary 1948-pe.

Ko tetã táva tuichavéva hína Kolómbo, ha itavusu hína táva Sri Jayawardenapura Kotte.[7]

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. «Sri Lanka at a Glance». Sri Lanka Board of Tourism. Ojehechákuri árape: 21 de agosto de 2011.
  2. «Sri Lanka: Parliament History». The Official Website of the Government of Sri Lanka (24 de noviembre de 2011). Archivado desde el original, el 20 de diciembre de 2014. Ojehechákuri árape: 17 de julio de 2011.
  3. 3,0 3,1 3,2 CIA. «Sri Lanka - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 19 de febrero de 2017.
  4. Department of Census and Statistics. «Census of Population and Housing 2011Archive copy» (en inglés). Archivado desde el original, el 2013-12-062013-12-06. Ojehechákuri árape: 2018-08-032018-08-03.
  5. PNUD (27 de marzo de 2017). pnud (ed.): «Informe sobre Desarrollo Humano 2016» (en en) (html). Ojehechákuri árape: 18 de abril de 17.
  6. Domrös, Manfred. Sri Lanka, past and present: Archaeology, Geography, Economics: selected papers on German research. ISBN 978-3-8236-1289-6. https://books.google.com/books?id=xhduAAAAMAAJ. 
  7. «Sri Lanka at a Glance». Sri Lanka Board of Tourism. Ojehechákuri árape: 21 de agosto de 2011.

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]


Ásia

Ahyganitã | Arávia Saudíta | Ayméña | Aservaijã | Chína Tetarã Retã | Arávia Emiráto Joapykuéra | Filipína | Hapõ | Horytáña‎ | Índia‎ | Indonésia‎ | Irã | Irake | Israel‎ | Jemẽ | Kambója | Kasahitã | Katára‎ | Kirigitã‎ | Kuáite‎ | Kuarahyresẽ Timor | Láo‎ | Lívano | Malásia‎ | Mayndíva‎ | Miama | Mongólia | Mburunéi‎ | Nepal | Ñemby Koréa | Omána | Pakitã | Paletína‎ | Rrúsia‎ | Singapúra | Síria‎ | Siri Lãka | Tajikitã | Tailándia | Tuykía | Tuykomenitã | Uvekitã | Varéĩ | Vangyladẽ | Vienã | Vutã | Yvate Koréa