Somália

Vikipetãmegua
Tavakuairetã Ñembyatypyre Somália
Somalia


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Iska wax uqabso
(Somaliañe'ẽme: 'Jekopyty')
Tetã Momorãhéi: Qolobaa calankeed
(Somaliañe'ẽme: «Pemomba'e Tetã»)
Tavusu Mogandísio
Ñe'ẽnguéra Somaliañe'ẽ ha áraveñe'ẽ[1][2]
Tetãygua réra Somalí
Tekuái reko Tavakuairetã amandajerapépe ha ñembyatypyre2
Tendota
Sãmbyhyhára peteĩha
Abdullahi Mohamed[3]
Hassan Ali Khaire
Tetã Amandaje Parlamento Federal de Somalia
Sãso
• Arange
• Ñemopeteĩ
• Tetã Socialista
Ñorairõ guasu
• Léi guasu
Itália ha Tavetã Joaju pegua
26 jasypoteĩ ary 1960
1 jasypokõi ary 1960
21 jasypa ary 1969

26 jasyteĩ ary 1991
20 jasypoapy ary 2012
Yvy apekue Ñemoĩha 44.º
 • Opaite 637 657 [4] km²
 • Y (%) 1,6 %
Tembe'y 2385 km [4]
Y rembe'y 3025 km [4]
Yvyty yvatevéva Shimbiris
Ava hetakue  
 • Hetakue 14 317 996 (2016) [5] hab.
 • Typy'ũ 20 hab./km²*
 • Opaite (2016) US$ 6207 sua
 • Per cápita US$ 434.21
IDH (2016) Tembiecharã:Ascendiente0,364 (190.º) – Ivai
Viru Chelín somalí SOS
Ára EAT (UTC +3)
ISO Jehero 706 / SOM / SO
Tetã renda tee Ñandutíme .so
Tetã pumbyry papapy +252
Tetã puhoe papapy 6OA-6OZ
COI Jehero SOM
Opaite Tetã Yvýgui

    1 Ñe'ẽ ojeipurúva ñesãmbyhýme
    2 Ñesãmbyhy ñembyatypyre ha ñesãmbyhy peteĩva ONU omoneíva.

[editar datos en Wikidata]

Somália térã Somalía (Somaliañe'ẽme: Soomaaliya; ha áraveñe'ẽme: الصومال, As-Sūmāl), héra tee niko Tavakuairetã Ñembyatypyre Somália, ha'e peteĩ tetã hekosãsóva ojejuhúva Áfrika Ratĩme, Áfrika ijyvy pehẽngue kuarahyresẽyguáme. Ijerére ojejuhu kuarahyreike ha yvate kuarahyreike gotyo tetã Etiopia ha Jimbúti, ñemby gotyo tetã Kéña, yvate gotyo ojejuhu upe parapyte Andẽ pegua, kuarahyresẽ ngotyo ojejuhu paraguasu Índiko.

Somália ohasa rire upe ñorairõ guasu ipukuitéva, hetãvorenguéra oñembovo tetã michĩ hekosãsóvaramo, ha tavakuairetã ñesãmbyhy'ỹ opyta hikuái. Amo ary 2004-pe heta aty ojokuaiséva omonei ojapo hag̃ua ñesãmbyhy ombuekoviáva ha upéicha omopeteĩ ko tetã. Ipahápe, amo ary 2012-pe oñemoañete Léi guasu pyahu ojokuaikuaáta tetã ñembyatypyre.[6] Heta marandu ñemyasãiha he'i Somália hína peteĩ tetã ndoikóiva.[7][8][9] Ko tetã itavusu ha itáva orekovéva tapichakuéra ha'e niko táva Mogandísio, paraguasu Índiko rembe'ýpe.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. De acuerdo al artículo 7 de The Transitional Federal Charter of the Somali Republic: Los idiomas oficiales de la República de Somalía serán el Somalí (Maay y Maxaatiri) y el Árabe. Los idiomas secundarios del Gobierno Federal de Transición serán el Inglés y el Italiano.
  2. «SomaliaArchive copy» (en inglés). World Factbook. Central Intelligence Agency (14 de mayo de 2009). Archivado desde el original, el 2016-07-012016-07-01. Ojehechákuri árape: 31 de mayo de 20092018-08-01.
  3. Tembiecharã:Cita noticias
  4. 4,0 4,1 4,2 CIA. «Somalia - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 20 de febrero de 2017.
  5. http://data.worldbank.org/country/somalia?view=chart
  6. http://www.bbc.co.uk/mundo/ultimas_noticias/2012/08/120801_ultnot_somalia_constitucion_ar.shtml
  7. «Failed States IndexArchive copy» (en inglés). The Fund for Peace. Archivado desde el original, el 28 de octubre de 20102010-10-28. Ojehechákuri árape: 12 de abril de 20112018-08-01.
  8. Blair, David (18 de noviembre de 2008). «Somalia: Analysis of a failed state» (en inglés). The Telegraph. Ojehechákuri árape: 12 de abril de 2011.
  9. Zakaria, Fareed (19 de julio de 2010). «The failed-state conundrum» (en inglés). The Washington Post. Ojehechákuri árape: 12 de abril de 2011.

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]


Áfrika

Angola | Arhélia | Cháde‎ | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia‎ | Gána | Gavõ‎ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua‎ | Ginéa Mbisáu‎ | Jimbúti‎ | Kamerũ | Kávo Véyde‎ | Kéña‎ | Komóra‎ | Lesóto‎ | Livéria‎ | Lívia | Maláui‎ | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y‎ | Marruéko‎ | Maurísio‎ | Mauritáña‎ | Mosambíke | Mbenĩ‎ | Namívia‎ | Nihéria | Níher‎ | Rruánda‎ | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe‎ | Séichele‎ | Senegal | Siérra Leõ‎ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika‎ | Yvy Sundã