Senegal

Vikipetãmegua
Tavakuairetã Senegal
{{{nombre_común}}}


Poyvi

Ha'erã'i
Tetã ñe'ẽ akã: Un Peuple, Un But, Une Foi
(Hyãsiañe'ẽme: 'Peteĩ tetã, peteĩ hupytyrã, peteĩ jerovia')
Tetã Momorãhéi: Le Lion rouge
(Hyãsiañe'ẽme: «Leõ pytã»)
Tavusu
(ha táva tuichavéva)
Dakar
Ñe'ẽnguéra Hyãsiañe'ẽ1
Tetãygua réra Senegalygua
Tekuái reko Tavakuairetã mburuvichavy rapépe
Tendota
Sãmbyhyhára peteĩha
Macky Sall
Mohammed Dionne
Tetã Amandaje Asamblea Nacional de Senegal
Sãso
 • Arange
Hyãsia pegua
20 jasyteĩ ary 1960
Yvy apekue Ñemoĩha 88.º
 • Opaite 196722[1] km²
 • Y (%) 2,1 %
Yvyty yvatevéva Népin Cliff
Ava hetakue Ñemoĩha 72.º
 • Hetakue 15 589 485 hab.
 • Typy'ũ 68,7 hab./km²*
PIB (PPA) Ñemoĩha 112.º
 • Opaite (2017) US$ 43 326 sua
 • Per cápita US$ 2 732
PIB (nominal) Ñemoĩha 117.º
 • Opaite (2017) US$ 15 431 sua
 • Per cápita US$ 973
IDH (2015) Crecimiento 0,494[2] (162.º) – Ivai
Viru Franco CFA de África Occidental (FCFA, XOF)
Ára UTC
 • Arahakúpe Ndorekói
ISO Jehero SN / SEN / 686
Tetã renda tee Ñandutíme .sn
Tetã pumbyry papapy +221
COI Jehero SEN
Opaite Tetã Yvýgui
  1. Wólof hína pe ñe'ẽ oñe'ẽvéva ko tetãme, hákatu ndaha'éi iñe'ẽ tee.

[editar datos en Wikidata]

Senegal, héra tee hína Tavakuairetã Senegal (Hyãsiañe'ẽme: République du Sénégal), ha'e niko peteĩ tetã hekosãsóva yvyrusu Áfrika ipehẽngue kuarahyreiképe ñesãmbyhy reko tavakuairetã mburuvichavy rapépe oĩva. Ijyvy apekue oñemohenda 14 tetãvore rupive.

Héra ou niko ysyry Senegal réragui, omoha'angáva ko tetã hembe'y yvate gotyo ha kuarahyresẽ ngotyo. Senegal ijerére ojejuhu voi, kuarahyreike gotyo, paraguasu Atlántiko, yvate gotyo ojejuhu niko tetã Mauritáña, tetã Mali kuarahyresẽ ngotyo, tetã Gynéa ha Gynéa Mbisáu ñemby ngotyo. Upe tetã Gámbia ojejuhu ko tetã Senegal ipype, ijyvy hína ysyry Gámbia ohasahápe amo 300 km rupi. Ypa'ũnguéra tetã Kávo Véyde pegua ojejuhu amo 560 km yguasu rupi, ko tetã y rembe'y henondépe. Oñeimo'ã ko tetãme oiko amo 13 sua tapichakuéra.

Dakar, ko tetã Senegal itavusu, ojejuhu ko tetã ipehẽngue oĩvéva kuarahyreike gotyo, upe yjere Kávo Véyde. Amo saro'y XVII ha XVIII jave, hetaite tetã pytagua opaichagua oñepyrũ ojapo tekoha oñeñemurã kolónia rekóicha Senegal y rembe'ýre. Táva St. Louis oñemoĩ upe tetãvore guasu Kuarahyreike Áfrika Hyãsiagua itavusu ramóicha, ha upéi oñemoambue táva Dakar-pe ary 1902-pe. Dakar oñemoĩ Senegal itavusu ramóicha ko tetã ohypyty rire isãso Hyãsia pegua ary 1960-pe.

Ko tetã iñe'ẽ tee hína Hyãsiañe'ẽ, hákatu ñesãmbyhýme, ñemomarandúme ha mbo'ehápe mante ojeipuru, wólof ñe'ẽ hína upe ñe'ẽ oñe'ẽvéva ko tetãme, hákatu ndaha'éi iñe'ẽ tee.

Mandu'apy[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]

  1. CIA. «Senegal - Geografía - Libro Mundial de Hechos». Ojehechákuri árape: 7 de enero de 2017.
  2. Informe sobre Desarrollo Humano 2016. Consultado el 18 de junio de 2017

Joaju[jehaijey | emoambue kuatia reñoiha]


Áfrika

Angola | Arhélia | Cháde‎ | Ehíto | Erityréa | Eswatini | Etiopía | Gámbia‎ | Gána | Gavõ‎ | Ginéa | Ginéa Ekuatogua‎ | Ginéa Mbisáu‎ | Jimbúti‎ | Kamerũ | Kávo Véyde‎ | Kéña‎ | Komóra‎ | Lesóto‎ | Livéria‎ | Lívia | Maláui‎ | Mali | Mandagaka | Marfil Rembe'y‎ | Marruéko‎ | Maurísio‎ | Mauritáña‎ | Mosambíke | Mbenĩ‎ | Namívia‎ | Nihéria | Níher‎ | Rruánda‎ | Sámbia | Santo Tome ha Príncipe‎ | Séichele‎ | Senegal | Siérra Leõ‎ | Simbávue | Somália | Sudano | Tavakuairetã Kóngo | Tãsáña | Tetã Jekopytyjoja Kongo | Tetã Mbyteafrikagua | Tógo | Tunísia | Ugánda | Votusuana | Vukína Fáso | Vurundi | Yvyáfrika‎ | Yvy Sundã